Nareszcie! Po długich miesiącach prac nad nowym prawem lotniczym, od 31 stycznia 2021 roku latanie dronem wymaga znajomości nowych przepisów obowiązujących w całej Unii Europejskiej, w tym w Chorwacji. Co bardzo ważne – w końcu ustanowione przepisy są jednolite dla całej Unii Europejskiej! Tyle teoria…
- Chorwacja lubi pod górkę
- Najważniejsze zmiany przy lataniu dronem
- Czy w Chorwacji można latać dronem?
- Czy w Chorwacji można legalnie robić zdjęcia i nagrywać filmy dronem?
- Czy można legalnie publikować w sieci zdjęcia i filmy z drona wykonane w Chorwacji?
- Czy latając dronem w Chorwacji konieczne jest posiadanie ubezpieczenia OC?
- Czy mogę latać w Chorwacji dronem „bez licencji”?
- Czy żeby latać DJI Mini 2 w Chorwacji potrzebuje zrobić szkolenie i egzamin online?
- Legalne latanie dronem w Chorwacji, krok po kroku
- Teoria kontra rzeczywistość. Jak to właściwie jest w praktyce z tymi lotami i publikowaniem w sieci?
- Ogólne zasady wykonywania operacji w kategorii OPEN
- Przydatne linki
Chorwacja lubi pod górkę
I na tym koniec szczęścia! Wszystko wskazuje na to, że Chorwacja postanowiła pozostać w „droniarskim średniowieczu”. Zabierając do Chorwacji drona musicie mieć świadomość, że w prawnego punktu widzenia, jako osoby niebędące obywatelami Republiki Chorwacji, nie macie nawet możliwości uzyskania pozwolenia od Państwowej Administracji Geodezyjnej (Državna Geodetska Uprava) na nagrywanie, a następnie publikację w sieci.
Na całe szczęście rzeczywistość wygląda nieco inaczej, przez co zarówno loty jak i publikacja materiałów z drona w sieci, wcale nie musi być zakazana. Co należy zrobić, aby oszczędzić sobie kłopotów na wakacjach, znajdziecie poniżej.
Ponieważ cały czas walczymy o wyrównanie szans, nie kończymy wpisu na powyższej informacji. Poniżej znajdziecie najważniejsze ogólnie informacje, które musicie znać w każdym kraju członkowskim UE oraz informacje o tym co należy zrobić aby legalnie wykonywać loty w Chorwacji. Oczywiście tylko wykonywać loty, a nie publikować materiał w sieci, bo to już powyżej ustaliliśmy – aktualnie (z prawnego punktu widzenia) nie ma takiej możliwości.
Najważniejsze zmiany odnośnie lotów dronami w EU:
- konieczność rejestracji operatora drona (dla dronów z kamerką)
- konieczność naklejenia numeru rejestracyjnego (operatora) na drona
- konieczność zawarcia umowy ubezpieczenia OC pilota drona (przy cięższych dronach),
- konieczność przejścia szkolenia dla operatorów dronów z kamerą (drony powyżej 250g)
- nowy podział dronów na klasy
- nowy podział na kategorie lotów (wykonywanych czynności)
- zakaz lotów osobom poniżej 16 r.ż. m.in. dronami Mavic Pro/Air/Mini
Marzy nam się przekazywanie na CroLove większej ilości treści wideo. Ale nie tylko tej naziemnej. Również, a może przede wszystkim tej wykonanej wysoko, ponad naszymi głowami. Chorwacja z lotu ptaka bywa o wiele piękniejsza. Niestety, Chorwacja miała i nadal posiada jedno z najbardziej restrykcyjnych i nie do końca jasnych regulaminów. Kiedy już zdecydowaliśmy się na drona, okazało się, że Chorwaci nie są jeszcze gotowi na promocję ich pięknego kraju fotografiami i filmami z lotu ptaka, wykonanymi przez zagranicznych turystów.
REKLAMA
Poniżej znajduje się zdjęcie z wrześniowego rejsu 2017, wykonane z drona przez Yuye Matsuo.
Jeszcze kilka lat wstecz, wysokie ceny dronów sprawiały, że był to raczej gadżet dla wybranych. Sama jakość kręconych materiałów również pozostawiała wiele do życzenia. Ponadto ich wielkie rozmiary wymagały dodatkowego kufra bądź dużego plecaka. A dzisiaj? A dzisiaj pakujemy drona w kieszeń i jedziemy kręcić gdzie tylko chcemy. Czas latania, jakość filmu, możliwości manewrowe nowych dronów – bajka. A przecież to dopiero początek rozwoju rynku „droniarskiego”.
Latając dronem bardzo łatwo jest wejść w konflikt z prawem przez własną niewiedzę lub brak rozeznania.
Ostatnie lata pokazały jednak, że drony nie są dla każdego. Latając dronem bardzo łatwo jest wejść w konflikt z prawem przez własną niewiedzę lub brak rozeznania. Incydenty z lataniem dronami w pobliżu lotnisk, nad strefami zakazanymi czy kilkanaście centymetrów nad naszymi głowami, tylko przyśpieszyły proces wdrożenia świadectwa kwalifikacji.
Na szczęście świadomość zagrożeń rośnie. Każdy, bez względu na wiek i staż powinien znać co najmniej podstawy bezpiecznego latania dronem. Część z nich znajdziecie na stronie dronerules.eu
Najważniejsze zmiany przy lataniu dronem
Najważniejsze zmiany odnośnie lotów dronami w EU
REKLAMA
- konieczność rejestracji operatora drona (dla dronów z kamerką),
- konieczność naklejenia numeru rejestracyjnego (operatora) na drona,
- konieczność zawarcia umowy ubezpieczenia OC pilota drona (przy cięższych dronach),
- konieczność przejścia szkolenia dla operatorów dronów z kamerą (drony powyżej 250g),
- nowy podział sprzętu na klasy,
- nowy podział na kategorie lotów (wykonywanych czynności)
- zakaz lotów osobom poniżej 16 r.ż. m.in. dronami Mavic Pro/Air/Mini
- osoby posiadające świadectwo kwalifikacji operatora bezzałogowego statku powietrznego powinny złożyć wniosek o konwersję uprawnień
Konieczność rejestracji operatora drona
Nie ma obowiązku rejestracji każdego drona. Będzie natomiast obowiązek rejestracji operatora systemu bezzałogowego statku powietrznego (BSP) posiadającego kamerę, wykonującego operacje w kategorii „otwartej” i „szczególnej”. Operatorzy systemów bezzałogowych statków powietrznych umieszczają swój numer rejestracyjny na każdym swoim BSP.
UWAGA: Jeśli chcecie legalnie latać dronem w Chorwacji, rekomendujemy rejestrację każdego drona (prócz zabawek). Więcej o tym przeczytasz poniżej.
Latanie dronem nad miastem
Loty w mieście są dozwolone w ramach kategorii „otwartej” OPEN, która nie wymaga uzyskania zgody ani zezwolenia, ale jednocześnie zakłada, że:
- masa drona nie przekracza 25 kg,
- maksymalna wysokości lotu to 120 m i tylko w zasięgu wzroku,
- ryzyko dla osób trzecich jest bardzo niskie.
Oczywiście, należy również respektować ograniczenia w przestrzeni powietrznej (bazy i tereny wojskowe, których w Chorwacji nie brakuje) oraz strefy lotnicze (lotniska, również te małe).
Ograniczenia w lotach dronem sprawdzimy na stronie Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej lub w aplikacji DroneRadar (rekomendowane). W Chorwacji taką aplikacją jest AMC.
Komercyjne loty dronem
Obowiązujące od 2021 roku, nowe przepisy europejskie znoszą stosowany podział na loty rekreacyjne, sportowe i komercyjne. Aktualnie można latać komercyjnie na takich samych zasadach, jak rekreacyjnie.
Czy w Chorwacji można latać dronem?
Tak, Chorwacja będąc członkiem Unii Europejskiej, posiada takie same przepisy jak w pozostałych państwach członkowskich. Warto jednak pamiętać, że oprócz przepisów unijnych, poszczególne przepisy mogą posiadać własne, dodatkowe ograniczenia. Zanim wystartujesz na terenie Chorwacji, upewnij się, że w miejscu tym nie obowiązuje zakaz lotów bądź dodatkowe obostrzenia. Strefy możesz sprawdzić na stronie: https://amc-en.crocontrol.hr/Current-situation-anonymous-users
Czy w Chorwacji można legalnie robić zdjęcia i nagrywać filmy dronem?
I Tak i Nie. Kwestia prawnych regulacji w Chorwacji to temat złożony i niezwykle skomplikowany. Uregulowanie przepisów na terenie UE niewiele pomogło. Z prawnego punktu widzenia, aby móc legalnie nagrywać filmy lub robić zdjęcia, a następnie publikować je w sieci, wcześniej należy zdobyć pozwolenie Državna Geodetska Uprava (Państwowej Administracji Geodezyjnej).
Już samo uzyskanie jakichkolwiek informacji od DGU jest nie lada wyzwaniem. Pisaliśmy do DGU pisma, pisali je też inni. W trzech znanych nam przypadkach, odpowiedź urzędników …była zupełnie inna. Kolejna sprawa to poziom wiedzy tychże urzędników, która pozostawia wiele do życzenia. W odpowiedzi na naszego maila, odpisali nam, że jednym z koniecznych kroków, który należy wykonać aby móc legalnie latać na terenie Chorwacji jest rejestracja operatora na terenie Republiki Chorwacji. Oczywiście jest to nieprawda – każdy obywatel UE, musi zarejestrować operatora, jednak musi to wykonać w swoim kraju, a nie w kraju, w którym chce wykonywać loty.
Czy można legalnie publikować w sieci zdjęcia i filmy z drona wykonane w Chorwacji?
I teraz najważniejsze z całego wpisu o lataniu dronem w Chorwacji! Wszystko wskazuje na to, że Nie. Zgodnie z chorwackim prawem obronny – rozporządzenie o nagrywaniu lotniczym – jako osoby niebędące obywatelami Republiki Chorwacji, nie mamy nawet możliwości uzyskania pozwolenia od Państwowej Administracji Geodezyjnej (Državna Geodetska Uprava) na nagrywanie, a następnie publikację w sieci.
REKLAMA
Co ciekawe nawet Chorwaci, aby móc legalnie wykonywać loty, a następnie publikować materiał w sieci muszą być np. pracownikami domu mediowego lub posiadają zarejestrowaną firmę na terenie Chorwacji, zajmującą się filmowaniem lotniczym.
Czy latając dronem w Chorwacji konieczne jest posiadanie ubezpieczenia OC?
Pomimo faktu, że aktualnie, na terenie UE nie ma obowiązku posiadania przez wszystkich pilotów dronów ubezpieczenia OC, wiele chorwackich dokumentów wskazuje na obowiązek posiadania ubezpieczenia OC pilota drona. Dotyczy to również tych najmniejszych dronów, o wadze poniżej 250g. Warto więc przemyśleć zakup ubezpieczenia OC, na wypadek ewentualnych, nieprzewidzianych okoliczności i późniejszych problemów finansowych.
Czy mogę latać w Chorwacji dronem „bez licencji”?
Tak, o ile waga drona nie przekracza 250 gramów, a sam dron nie posiada urządzeń zbierających dane (kamera) bądź jest zabawką (posiada takie oznaczenie). Jeśli jednak w tym pierwszym przypadku twój BSP (bezzałogowy statek powietrzny) posiada kamerkę to nim w ogóle zaczniesz latać konieczne będzie zarejestrowanie się jako operator na stronie drony.ulc.gov.pl.
Czy żeby latać DJI Mini 2 w Chorwacji potrzebuje zrobić szkolenie i egzamin online?
Nie, by móc legalnie korzystać z DJI Mini lub DJI Mini 2 nie musisz przechodzić szkolenia ani zdawać egzaminu na kategorię A1/A3. Musisz jednak, wcześniej zarejestrować się jako operator i umieścić nadany Ci numer na dronie. Przy okazji, będąc już na stronie drony.ulc.gov.pl, warto odbyć szkolenie online A1/A3 – ze znajomości prawa nikt nas nie zwolni.
PORADA: Ponieważ egzamin online jest banalnie prosty, a znajomość przepisów i tak należy znać, dla świętego spokoju warto przejść darmowe szkolenie, zakończone (również bezpłatnym) kursem. Może się zdarzyć, że – pomimo lotów dronem poniżej 250g (Mini/Mini2 i inne) – ktoś poprosi Was o licencję pilota.
Legalne latanie dronem w Chorwacji, krok po kroku
Poniżej znajduje się lista kroków jakie należy wykonać aby móc legalnie latać dronem na terenie Republiki Chorwacji, robić zdjęcia i nagrywać filmy, a następnie aby móc je legalnie udostępniać w sieci.
Listę, którą otrzymaliśmy od CCAA – Croatian Civil Aviation Agency (odpowiednika polskiego ULC – Urzedu Lotnictwa Cywilnego) uzupełniliśmy o informacje, które otrzymaliśmy w drodze przeprowadzonego „śledztwa”.
Ważne: lista dotyczy kategorii Otwartej. Zawarte w niej informacje dotyczą również dronów poniżej 250g (DJI Mini / Mini2):
- Musisz zarejestrować się na stronie drony.ulc.gov.pl jako operator UAS w Polsce – Twój numer operatora ważny jest na terenie Chorwacji,
- Musisz posiadać potwierdzenie zaliczenia szkolenia i zdania egzaminu online – egzamin zdajesz w PL,
- Rejestrujesz się na stronie AMC Portal,
- Po rejestracji, przed każdym lotem należy zalogować się do AMC Portal (można pobrać aplikację na Androida o iOS) i sprawdzić czy na terenie gdzie ma odbyć się lot, konieczne jest wcześniejsze uzyskanie autoryzacji,
- Jeśli zamierzasz robić zdjęcia i kręcić filmy, a następnie publikować je w sieci (a przecież po to bierzesz drona do Chorwacji) może być wymagane uzyskanie pozwolenia od państwowych organów geodezyjnych – Državna Geodetska Uprava (Państwowej Administracji Geodezyjnej): dgu.gov.hr korzystając z aplikacji zgłoszeniowej.
Dodatkowe informacje zebrane z urzędowych dokumentów:
- Wymagane jest posiadanie ubezpieczenia OC pilota drona, również tego poniżej 250g,
- Kary za złamanie przepisów rozpoczynają się od 5000kn wzwyż, po tymczasowe lub trwałe cofnięcie licencji pilota i operatora
Teoria kontra rzeczywistość. Jak to właściwie jest w praktyce z tymi lotami i publikowaniem w sieci?
Pisaliśmy, dzwoniliśmy, dopytywaliśmy. Ile osób, tyle stanowisk. Jedynym wspólnym mianownikiem wszystkich wypowiedzi było stwierdzenie, że restrykcyjne prawo, o którym piszemy powyżej, w Chorwacji występuje głównie wyłącznie na papierze. Co prawda, nikt nie wyklucza, że trafimy na służbistę, który zawsze znajdzie powód by się do czegoś przyczepić. Dlatego pamiętajcie – im więcej zrobicie aby spełnić unijne wymagania dotyczące zasad lotów, tym mniej argumentów ma druga strona.
REKLAMA
Z naszych ustaleń wynika, że w Chorwacji można w miarę legalnie latać o ile:
- lot zostanie wcześniej zgłoszony przez aplikację AMC portal (konieczna wcześniejsza rejestracja),
- posiadamy przy sobie dokumenty potwierdzające tożsamość, odbyty kurs pilota oraz potwierdzenie posiadania operatora oraz ubezpieczenie OC,
- zachowane zostaną wszystkie, obowiązujące w UE przepisy dotyczące lotów,
- lot nie będzie wykonywany w strefach zakazanych t.j. lotniska, tereny należące do wojska (nie ma mapki).
Z naszych ustaleń wynika, że można legalnie publikować w sieci materiały z drona o ile:
- posiadamy potwierdzenie uzyskania pozwolenia na wykonany lot (dokument PDF dostępny w aplikacji AMC portal),
- na zdjęciach nie znajdują się tereny wojskowe oraz strategiczne,
- osoba/instytucja, poinformowała nas podczas lotu, że nie życzy sobie lotów nad jego/ich terenem prywatnym.
Odnośnie największej przeszkody, czyli uzyskania zgody od Państwowej Administracji Geodezyjnej (Državna Geodetska Uprava) na publikację materiałów w sieci. Jeśli przestrzegamy wszystkich przepisów oraz stosujemy się do lokalnych obostrzeń, możemy publikować bez zgłaszania materiałów do DGU.
Może się również okazać się, po czasie, że pomimo posiadania pozwolenia na dany przelot dronem, zostaniemy poproszeni o usunięcie materiału.
Ogólne zasady wykonywania operacji w kategorii OPEN
Pilot drona wykonując operację w kategorii „otwartej” utrzymuje drona przez cały czas w zasięgu widoczności wzrokowej VLOS, wyjątkiem przypadków, gdy operator jest w trybie podążania za stacją bazową lub wykorzystywany jest obserwator.
Pilot zapewnia, aby dron utrzymywał bezpieczną odległość od osób oraz aby jego lot nie przebiegał nad zgromadzeniami osób.
Dron nie przewozi materiałów niebezpiecznych, ani nie zrzuca żadnych materiałów.
Podczas lotu dron jest utrzymywany w odległości nie większej niż 120 metrów od najbliższego punktu powierzchni ziemi, z wyjątkiem przypadków, gdy przelatuje on nad przeszkodą.
Jeśli chcesz zapoznać się dokładnie ze wszystkimi europejskimi przepisami dotyczącymi lotów dronami w kategorii „otwartej” OPEN, koniecznie obejrzyj poniższy materiał wideo przygotowany przez Urząd Lotnictwa Cywilnego.
Podział dronów w kategorii otwartej
- C0 – drony o masie <250g i maksymalnej prędkości lotu <19m/s z ograniczeniem wysokości lotu maksymalnie do 120m. Drony klasy C0 mogą latać we wszystkich podkategoriach kategorii otwartej.
- C1 – drony o masie <900g lub takie, które podczas zderzenia z człowiekiem generują energię kinetyczną <80J, o maksymalnej prędkości lotu <19m/s z ograniczeniem wysokości lotu maksymalnie do 120m. Drony klasy C1 mogą latać we wszystkich podkategoriach kategorii otwartej (A1, A2 i A3).
- C2 – drony o masie <4kg, które mają tryb wolnego lotu włączany z aparatury i ograniczony do prędkości <3m/s w poziomie, z ograniczeniem wysokości lotu maksymalnie do 120m. Drony klasy C2 mogą latać w podkategoriach A2 (blisko ludzi, minimalnie 5m lub 30m) i A3 (z dala od ludzi) kategorii otwartej.
- C3 – drony o masie <25kg, które mogą latać w różnych trybach automatycznych i mają ograniczenie wysokości lotu do 120m. Drony klasy C3 dopuszczone są tylko do podkategorii A3 (z dala od ludzi) kategorii otwartej.
- C4 – drony o masie <25kg, które nie mają trybów automatycznych z wyjątkiem standardowej stabilizacji lotu (bliżej im np. do modeli latających).
Podział na kategorie lotów
Przepisy UE nie określają szczególnych warunków dla wykonywania lotów w celach „zarobkowych”. Wykonywanie lotów BSP uwarunkowane jest analizą ryzyka, odległością od osób i masą BSP.
REKLAMA
Nowy podział na kategorie lotów jest związany z ryzykiem dla osób na ziemi i innych użytkowników w przestrzeni powietrznej, jakie występuje podczas wykonywania operacji BSP. Kategorie lotów:
- Kategoria otwarta (OPEN): obejmuje operacje VLOS nie wymagające uzyskania zgody, zezwolenia. Drony o masie poniżej 25kg i loty do maksymalnej wysokości 120m nad terenem (lub ponad przeszkodą wyższą niż 120m),w których ryzyko dla osób trzecich jest bardzo niskie. Minimalny wiek pilota wykonującego operacje z użyciem SBSP w kategorii „otwartej” wynosi 16 lat.
Kategoria ta zawiera dodatkowe 3 podkategorie lotów: A1-LOTY NAD LUDŹMI, A2-LOTY BLISKO LUDZI, A3-LOTY Z DALA OD LUDZI- A1 – Dopuszcza się przelot nad osobami postronnymi (z pewnymi ograniczeniami) ale nie wolno wlatywać nad zgromadzenia osób („zgromadzenia osób”: zgromadzenia, w którym zagęszczenie osób uniemożliwia im przemieszczanie się)
- A2 – Nie wolno wlatywać nad osoby i zgromadzenia osób. Minimalna odległość pozioma od osób to 30 m lub 5 m jeżeli dron posiada funkcję ograniczającą prędkość lotu
- A3 – Nie wolno wlatywać nad osoby i zgromadzenia osób. Minimalna odległość pozioma od osób i zabudowy to 150m
- Kategoria szczególna (SPECIFIC): obejmuje operacje VLOS/BVLOS wymagające uzyskania zezwolenia od właściwego organu z racji większego ryzyka dla osób trzecich (operacje, które przekraczają ograniczenia kategorii otwartej)
- Kategoria certyfikowana (CERTIFIED): obejmuje operacje VLOS/BVLOS, które wymagają certyfikacji bezzałogowego systemu powietrznego na podstawie rozporządzenia delegowanego (UE) 2019/945 i certyfikacji operatora oraz personelu. Operacje wysokiego ryzyka dla osób postronnych, np. przewóz materiałów niebezpiecznych.
Rejestracja pilotów dronów
Piloci dronów w kategorii „otwartej” rejestrują się:
- w przypadku, gdy masa ich drona wynosi 250g lub więcej lub w przypadku drona który podczas uderzenia może przekazać człowiekowi energię kinetyczną o wartości powyżej 80 dżuli;
- w przypadku, gdy ich dron wyposażony jest w czujnik zdolny do zbierania danych osobowych, nie dotyczy to BSP, które zgodnie z dyrektywą 2009/48/WE są zabawkami.
Po dokonaniu rejestracji należy umieścić swój numer rejestracyjny na każdym dronie do którego wymagana jest rejestracja.
Szkolenie pilotów dronów dla kategorii OPEN
Każda osoba chcąca latać dronem o masie powyżej 250g będzie musiała przejść szkolenie online oraz zaliczyć test online potwierdzający zdobycie wymaganej wiedzy, będą one bezpłatne i dostępne na stronie ULC. Egzamin online będzie składać się z 40 pytań wielokrotnego wyboru, warunkiem zaliczenia testu jest uzyskanie 75% poprawnych odpowiedzi.
Wymagane kompetencje dla kategorii „otwartej”:
- A1 i A3 – szkolenie i test online;
- A2 – szkolenie i test online, ukończenie szkolenia praktycznego w trybie samokształcenia, zaliczenie dodatkowego egzaminu teoretycznego prowadzonego przez uznany podmiot.
Dokumentem stwierdzającym posiadanie określonych kwalifikacji i upoważniającym do wykonywania określonych czynności lotniczych przez pilotów bezzałogowych statków powietrznych będzie zgodnie z przepisami UE:
- dowód zaliczenia szkolenia i egzaminów online w przypadku wykonywania operacji w podkategorii A1 i A3 kategorii „otwartej” uzyskiwane po zaliczeniu szkolenia i egzaminu online
- certyfikat kompetencji pilota bezzałogowego statku w przypadku wykonywania operacji w podkategorii A2 kategorii „otwartej” uzyskiwane po zaliczeniu egzaminu online, dodatkowego egzaminu teoretycznego oraz odbyciu szkolenia praktycznego w postaci samokształcenia.
Pudelek
-Oglądając coraz większy wysyp filmików z drona zastanawiam się ile osób zna zagraniczne przepisy… :D
Wojtek Tyluś
-Dokładnie to samo pytanie sobie zadajemy :)
Spotter
-Drona można kupić praktycznie w każdym markecie – po prostu ludzie wypakowują i latają. Tak samo jak z rowerem, nie każdy zna przepisy ruchu drogowego – kupuje, siada i jedzie ;)
Andrzej
-Różnica tylko polega na tym, żę jak ktoś jedzie na rowerze nie znając przepisów, to sobie zrobi krzywdę, a lecąc dronem albo go tylko rozbije, albo rozbije komuś głowę lub samochód.
Wojtek Tyluś
-Rowerem też można zrobić krzywdę drugiej osobie lub autu :)
Jeśli już ma być ten wymagany certyfikat to moim zdaniem powinni zrobić jakąś podstawową jego wersję, którą się robi szybko ale każdy po kursie zna doskonale podstawowe zasady latania – oczywiście ten certyfikat dotyczyłby tylko latania nad „polami”
Słaby dostęp w mniejszych miejscowościach oraz dość wysoka cena za kurs powodują, że spora część ludzi rezygnuje.
Andrzej
-Rowerem zrobi znacznie więcej szkód. Oczywiście nie licząc samolotu. Ale te wszelkie artykuły o kolizji samolotu z dronem to raczej w celu (słusznej zresztą) propagandy. Tupolew z Prezydentem potrzebował solidnej brzozy.
Anna
-Dobrze wiedzieć bo w tym roku planujemy wypad do Chorwacji z dronem!
Nikodem
-Jak z lotniskiem? Są jakieś problemy z przewozem?
Wojtek Tyluś
-Tylko jeśli bateria jest za duża
wiktor
-Cześć, jestem amatorem turystą-fotografem. Strasznie podobają mi się zdjęcia z lotu ptaka. Z tego powodu zamarzył mi się jakiś mały dronek. Nawet zarejestrowałem się jako operator. Ale wczytując się w szczegóły na temat chyba sobie odpuszczę:( . Praktyczne bardziej atrakcyjne miejscówki są niedostępne dla dronów. Wyjazd za granicę bardzo problematyczny, bo przepisy nie są ujednolicone. łatwo podpaść z byle powodu. Oczywiście zakładam, że chcę przestrzegać przepisów. Smutno mi z tego powodu.
Pozdrawiam dronowców.
Wojtek Tyluś
-Sęk w tym, że teraz jest o wiele łatwiej niż to miało miejsce przed zmianami
To co najważniejsze – ujednolicono prawo, które, w Chorwacji nie należało do prostych :)
My właśnie jesteśmy w trakcie zakupu bezzałogowca :)
Marcin
-Nadal brakuje jasnej informacji dotyczącej możliwości rejestrowania obrazów i video za pomocą dronów w Chorwacji. napisałem maila do CCAA – odesłano mnie do ogólnych przepisów oraz do CIV AA oraz Državna geodetska uprava. Napisałem do CIV AA – odesłali mnie do CCAA. Napisałem do Državna geodetska uprava a Ci napisali, że rejestrowanie do celów prywatnych jest zabronione.
Czekam na odpowiedź z Državna geodetska uprava czy w takim razie mogę latać ale nie mogę rejestrować i czemu mogę rejestrować telefonem i aparatem a nie mogę dronem z zachowaniem tych samych zasad dotyczących fotografowanych osób i obiektów.
Rafał
-Przeszedłem podobną ścieżkę…
Otrzymałem z Croatian Civil Aviation Agency instrukcję wg której muszę spełnić wymagania tak jak w PL (zarejestrowany operator i C1/C3 na mojego drona). Dodatkowo muszę :
„Once I have all of this I need to contact Air traffic control to see if I might be required to get authorisation for my flights: https://amc-en.crocontrol.hr/Contact .” – Wysłałem maila kilka dni temu, brak odpowiedzi.
Następny i ostatni punkt instrukcji :
„If I intend to take aerial photos and videos, I might be required to obtain permission from State geodetic authorities: https://dgu.gov.hr/kontakti/80 .” – otrzymałem odpowiedź po kilku dniach o treści :
„Dear customer,
in accordance with current legislation performing of aerial photography for private purposes of public areas on Croatian territory is not allowed, you can not get permission as private person for performing of aerial photography.”
Ktoś ma pomysł jak legalnie robić zdjęcia z drona i nie popsuć sobie wakacji?
Wojtek Tyluś
-Oszukali Cię w DGU, jestem o krok dalej, poprosiłem o pomoc „siły wyższe”
Na razie nie zdradzam co i jak na pewno zaktualizuję wpis
Mimo wszystko uważam, że i tak nie otrzymam zgody :)))
Marcin
-@Rafał czy dostałeś ostatecznie jakąkolwiek odpowiedź od AMC? Ja wysłałem maila na adres podany przez AMC i u mnie cisza od paru dni jest..
Wojtek Tyluś
-Napisz do nich jeszcze raz
Marcin
-Dziś dostałem – 3-4 dni po wniosku. To jeszcze ostatni element układanki, niczym finalny boss w grze komputerowej, czyli geodezja :) Zastanawiam się jedynie, czy ona (w sensie zgoda geodezji) jest potrzebna jedynie w sytuacji, gdybyśmy chcieli publikować w sieci widoki?
Wojtek Tyluś
-Tak, nagrywasz, a przed publikacją, wysyłasz próbki zdjęć/filmów do nich i czekasz na zgodę
Przemysław
-Hej. Czy ktoś ma jakiś wzór do wypełnienia tego wniosku.
I czy jak nie bedę tych zdjęć wrzucał do sieci to muszę to wypełniać.
JAKUB
-Cześć,
Co zaznaczacie w okienku „Activity type” przy rejestracji w AMC?
Z góry dziękuję za odpowiedź :P
Muszyński Jan
-UAS coś tam
Tomasz
-Świetny artykuł, dzięki za niego. Właśnie wybieram się do Chorwacji i przerażało mnie trochę to, że na tydzień potrzebuje kupować ubezpiecznie za min. 100 zł. Nie wiem czy ktoś orientował się też w temacie ale trafiłem na: coverdrone.com gdzie można kupić ubezpiecznie na kilka dni, fajna opcja jeśli jedzie sie na chwile, obejmuje wiekszość Państw z drobnymi wyłączeniami. Mnie kosztowało 6,7 EUR na 7 dni, czyli ok. 30 zł
Wojtek Tyluś
-Nie zaszkodzi mieć to ubezpieczenie również w PL, 104zł za rok to nie jest duża kwota, pomyśl o lataniu szerzej niż tylko na wakacyjny wyjazd
Czasami nie warto na siłę kombinować
Czesiu
-Płaciłem na europę i polskę 91 zł na rok to chyba taniej niż 30 zł za parę dni
Andrzej
-Możesz napisać mi gdzie wykupiłeś to ubezpieczenie?
Piotr
-Witam
Próbuje przebrnąć przez rejestrację i opłatę OC drona na stronie CCAA Ale tam nie mogę wybrać Polski ani Polskiego Numeru telefonu. Ktoś mi to wytłumaczy jak mam to zrobić poprawnie? Chciałbym zabrać drona i porobić filmiki i zdjęcia. Zacząłem robić wszystko zgodnie z artykułem, ale zaczyna mnie ta biurokracja przerastać.
Andrzej
-Uważam że na każde latanie dronem powinny być uprawnienia, tak jak do jazdy samochodem Prawo jazdy”. Z wyjątkiem może tych zabawek, które są zabawkami i tylko zabawkami. Przed rokiem 2021 by zdobyć takie uprawnienia wiązało się to z kosztownym kursem i egzaminem etc. Teraz uprawnienia podstawowe i kurs z egzaminem robi się za darmo, przez internet i można robić do skutku. Każdy posiadacz drona powinien taki kurs przejście. Jak już nie chce przestrzegając przepisów to przynajmniej je zna i ma świadomość ich nieprzestrzegania. Ubezpieczenie OC też powinno być obowiązkowe dla każdego. Mówienie o kosztach w tym przypadku jest wielka bzdura. Kurs, egzamin, uprawnienia jest za darmo a ubezpieczenie to 100 zł na rok. Jeżeli chodzi o te aspekty nie powinno być żadnej taryfy ulgowej.
Marcin
-Ostrzegam, że oczekiwałem w maju na akceptację w AMC Portal aż 14 dni po wysłaniu dokumentów. Na niektórych stronach można przeczytać o 24 godzinach. Lepiej więc wysłać swoje zgłoszenie znacznie wcześniej niż pojechać bez uprawnień.
Wojtek Tyluś
-To prawda, lepiej wcześniej niż bez AMC – w razie kontroli będzie wielka lipa.
Jeśli nie ma długo odpowiedzi należy ich mailowo ponaglić ;)
Daniel
-Mam ten sam problem i nie wiem jak to przejść.
Kasia
-Czy mając drona DJI i wykupione DJI Care Refresh, muszę dodatkowo wykupić jeszcze jakieś ubezpieczenie?
Mam jeszcze jedno pytanie…
Po zarejestrowaniu się na AMC i zgłaszaniu lotów – wykonujemy zdjęcia i filmy podczas wakacji.
Czy dopiero po powrocie z wakacji piszemy do DGU o zgodę na publikację zdjęć w necie?
A co jeśli łączę pasję fotograficzną jako hobby i sposób na zarobek (sprzedaż zdjęć na stockach)?
Wojtek Tyluś
-DJI Care Refresh to zupełnie coś innego :)
Do DGU zgłaszamy przed publikacją, jeśli zamierzasz publikować będąc jeszcze w Chorwacji to zgłaszasz wcześniej.
Przeczytaj uważnie co napisałem powyżej o zgłaszaniu materiałów do DGU
Samo posiadanie drona to za mało. Zapoznaj się proszę z podstawowymi pojęciami związanymi z lotami bezzałogowcami. Nie istnieje już podział na hobby i loty zarobkowe.
Przemysław
-Wojtek Tyluś – a mam pytanie jak się nie publikuje zdjecia w sieci tylko do swojego prywatnego albumu.
Poprostu nie lubie się chwalić .
Wojtek Tyluś
-Z prawnego punktu widzenia (o ile ten w ogóle ma miejsce, sprawa nadal nie jest do końca wyjaśniona) tylko publikacja w sieci może nieść za sobą problemy. Jeśli spełniasz wszystkie warunki do lotu i nie łamiesz przepisów (tereny wojskowe/tłumy ludzi pod Tobą/lotniska/inne obiekty, które z jakiegoś powodu są wykluczone) to możesz spokojne latać.
Krzysztof
-Próbowałem zdobyć zgodę na amatorskie filmowanie przez drona na stronie dgu.gov.hr odpisali mi na maila, że potrzebują zaświadczenia o mojej zarejestrowanej działalności do filmowania i robienia zdjęć z powietrza i że Državna geodetska uprava nie wydaje pozwoleń na amatorskie filmowanie i robienie zdjęć. Jak rozumiem, jako amator mogę publikować zdjęcia czy filmy z wakacji o ile nie ma na nich obiektów wojskowych czy innych zakazanych obiektów.
Wojtek Tyluś
-Bardzo podobną wersję powtórzyło mi kilka osób, również takich wysoko postawionych. Najważniejsze aby nie łamać przepisów + omijać szerokim łukiem obiekty wojskowe i latanie nad ludźmi
Cezary
-Czy ktoś przerabiał ten temat w 2023 roku po zmianie przepisów?
Jestem świeżym posiadaczem drona, przepisy w PL są dla mnie dość jasne, a w przypadku Chorwacji do której planujemy polecieć pod koniec kwietnia zdecydowanie są zawiłe.
Nie jestem pewien w którym przypadku mogę latać i nagrywać, w którym nie mogę całkowicie latać, zakładam że przed publikacją w jakiejkolwiek formie muszę uzyskać na to zgodę.
Wojtek Tyluś
-Z mojej wiedzy wynika, że w 2023 nie zmieniło się nic co jest napisane w powyższym artykule, tak więc jest on nadal aktualny.
Krzysztof
-Dzięki tej stronie zebrałem się na odwagę, by zabrać ze sobą drona do Chorwacji. Myślałem, że to może być skomplikowane lub czasochłonne. Mam uprawnienia VLOS, BVLOS, INS (skończył się). Zapoznałem się z rzetelnie zebranymi i usystematyzowanymi informacjami (ważne są też linki) i przesłałem dane. Sprawnie i szybko zostałem obsłużony. Mam konto AMCPortalMobile i zbieram się pod koniec maja do Chorwacji :)
Jeszcze raz podziękowania za tak dobrą, profesjonalną stronę.
Wojtek Tyluś
-Super, powodzenia!
Pamiętaj, że w Chorwacji najważniejsze jest aby nie przegiąć i nie wkurzyć nikogo :)
Dlatego unikaj latania (szczególnie nisko) nad ludźmi, prywatnymi posesjami, pilnuj AMCPortal i zawsze zgłaszaj lot (masz potwierdzenie zgody na lot w PDF), a także unikaj obiektów wojskowych, między innymi schronów dla statków :)
Udanych lotów!
Adam
-Jaki tym aktywności wybrać przy rejestracji? Rotokopter ? Czy może Uas ? Czy inne
Wojtek Tyluś
-Zupełnie nie pamiętam, na 90% UAS
Krzysztof
-Wojtku, ja też się zarejestrowałem na AMC Portal oraz posiadam uprawnienia A1/A3 i rejestrację operatora w ULC , Pytanie ,że ja nie znam angielskiego i nie wiem jak się poruszać po apce mobilnej AMC Portal , na co zwracać uwagę w tej aplikacji , czy czekać na potwierdzenie , czy może to tak działa jak u nas DroneRadar ,może byś coś opisał lub zrobił krótki filmik dla żółtodziobów :) Pozdrawiam
Wojtek Tyluś
-Film – jest to jakiś pomysł, natomiast sama obsługa jest banalna.
Zakładając, że jesteś już zarejestrowany, będąc w Chorwacji:
1) wchodzisz do appki i sprawdzasz czy można latać i na jakich warunkach
2) jeśli można latać przytrzymujesz dłużej pinezkę, skąd chcesz startować
3) prosisz o pozwolenie na lot (pomarańczowy przycisk „Reservation Reguest”)
4) po chwili dostajesz pozwolenie, które możesz pobrać w formie pdf (ja zawsze pobieram i zachowuję na kompie)
5) cieszysz się widokami
Pozdrawiam
Wojtek
Krzysztof
-Podczas rejestracji w AMC Portal zaznaczyłem roto-kopter zamiast Uas czy tak może być czy teraz coś mogę z tym zrobić?
Wojtek Tyluś
-Napisz do nich i zapytaj :)