Odwiedzając Hum – najmniejsze miasto na świecie, warto zajechać na chwilę do Roč – niewielkiej miejscowości z bogatą historią. To właśnie w Roču powstała pierwsza chorwacka drukowana książka. Roč uznawany był za ośrodek chorwackiej literatury, wydawnictwa i druku opartego na głagolicy.
Lokalizacja Roču
Roč znajduje się w północnej Istrii. Powstał się na szczycie wzgórza o wysokości 334 m n.p.m., a najpiękniejszy widok na miasto można podziwiać, jadąc w jego kierunku od strony miasteczka Lupoglav.
Roč znajduje się przy trasie Lupoglav – Buzet. Chcąc udać się do Humu zjeżdżamy z tej trasy właśnie przy Roču.
Historia Roču
Pierwszą wzmiankę o dzisiejszej osadzie, wtedy jeszcze znanej pod nazwą Rus, znajdziemy w dokumencie z 1064 r. (nad bramami miejskimi do dziś widnieją herby z tą właśnie datą). Wszystkie kolejne nazwy – Roč, Roc, Ronz czy Rozzo – wywodzone są od celtyckiego Roz. Obszar ten został zasiedlony w czasach protohistorycznych. Rzymianie nazywali go Castrum Rotium lub Rocium.
Ośrodek Głagolicy
Od XII wieku Roč sukcesywnie rozwijał się w ufortyfikowane miasto i centrum literatury słowiańskiej, głagolicy, typografii i działalności drukarskiej. Pierwsza chorwacka drukowana książka (Missale Romanum Glagolitice z roku 1483) została przygotowana w Roču przez niejakiego Juri Žakana. Co roku na początku czerwca, dla upamiętnienia tradycji głagolicy, w wiosce odbywa się kurs „Mała Akademia Głagolicy” dla chorwackich uczniów szkół podstawowych.
Od 1420 roku Roč pozostawał po panowaniem Wenecjan aż do upadku Republiki Weneckiej w 1797 roku. Następnie Roč podążył ścieżką innych istryjskich miast i był rządzony przez Austriaków, później przez krótki czas przez Napoleona, a następnie znów przez Austriaków do końca I wojny światowej. W okresie międzywojennym przypadł Włochom, a po II wojnie światowej stał się częścią Jugosławii.
REKLAMA
Zabytek kultury
Wioska Roč jest uznawana za ważny zabytek kultury, ponieważ posiada dobrze zachowane średniowieczne mury miejskie z dwoma wejściami, rzymskie lapidarium, wenecką armatę bombardową i funkcjonalną strażnicę.
Godne uwagi są: romański kościół św. Antoniego z XI wieku, mały kościół św. Rocha z kilkoma XIV-wiecznymi freskami przedstawiającymi św. Pawła i apostołów.
Kościół parafialny św. Bartłomieja z roku 1492 z wieżą o wysokości 26 m, która została wzniesiona w 1676 roku. Przed kościołem znajduje się pomnik ku czci głagolickiego pisarza Jurija Žakana.
Nieopodal kościoła parafialnego stoi inny, mniejszy kościół z XII wieku pod wezwaniem Antoniego Opata. Znajduje się w nim słynne „głagolicowe graffiti” pochodzące z XII wieku, znane również jako alfabet głagolicy z Roč.
Tym, co odróżnia Roč od innych podobnych istryjskich miast, są szersze ulice i kilka dużych placów.
REKLAMA
Roč słynie również z Międzynarodowego Festiwalu Akordeonistów popularnie nazywanych na Istrii „triestinkami” czyli akordeonami diatonicznymi z włoskiego miasta Triest.
