Na trasie drogi nr 1, pomiędzy Splitem, a Kninem znajduje się Vrlika – niewielka i niepozorna miejscowość, która posiada bogatą historię, wartą poznania. To właśnie we Vrlice wykonywany jest wyjątkowy taniec, wpisany na listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO. Przejeżdżając przez Vrlikę, bardzo łatwo pominąć górującą nad miastem twierdzę, która pamięta burzliwą przeszłość okolicy.
Vrlika i jej wyjątkowe położenie
Oddalona o około 80 kilometrów od Splitu Vrlika położona jest w malowniczej dolinie rzeki Cetiny, otoczona pasmami górskimi Dinara i Svilaja. To unikalne położenie geograficzne sprawia, że panujący tam klimat łączy wpływy śródziemnomorskie z elementami klimatu kontynentalnego.
W okolicy Vrliki znajduje się jaskinia Gospodska Pećina, która była zamieszkana już w epoce neolitu i stanowi ważne stanowisko archeologiczne. Odkryto tam ślady osadnictwa datowane na ponad 30000 lat, co czyni ten region jednym z najdłużej zamieszkanych obszarów w Europie.
Na południe od Vrliki, znajduje się jezioro Peruča, stworzone przez zaporę na rzece Cetinie.
Legenda głosi, że nazwa „Vrlika” pochodzi od imienia pięknej dziewczyny o imieniu Vrla, która miała żyć w zamku Prozor.
Vrlika jest rodzinnym miastem Milana Begovicia, znanego chorwackiego pisarza i dramatopisarza z przełomu XIX i XX wieku.
REKLAMA
Historia Vrliki
Historia Vrliki sięga czasów starożytnych, kiedy to obszar ten był zamieszkiwany przez plemiona iliryjskie. Pierwsze wzmianki o osadzie na tym terenie pochodzą z VI wieku, kiedy to Słowianie zaczęli zasiedlać te ziemie. Nazwa „Vrlika” po raz pierwszy pojawiła się w dokumentach z XI wieku.
Średniowiecze było okresem burzliwym dla Vrliki. Miasto przechodziło z rąk do rąk, będąc pod wpływem różnych potęg, w tym Królestwa Chorwacji, Republiki Weneckiej i Imperium Osmańskiego. W XV wieku, w obliczu zagrożenia tureckiego, wzniesiono twierdzę Prozor, której ruiny do dziś górują nad miastem.
Bogata kultura i tradycja Vrliki
Licząca około 2200 mieszkańców, niewielka Vrlika jest wielką skarbnicą dalmatyńskiej kultury i tradycji. Miasto słynie z bogatego folkloru, który przejawia się w muzyce, tańcu i rzemiośle.
Miasto jest również znane z produkcji tradycyjnych instrumentów muzycznych, takich jak „dipli” (rodzaj dud) i „gusle” (instrument strunowy). Rzemieślnicy z Vrliki kontynuują wielowiekowe tradycje, tworząc te instrumenty ręcznie, zgodnie z dawnymi technikami.
Ważnym elementem kulturalnego krajobrazu Vrliki jest Muzeum Archeologiczne „Gospodska pećina”, które prezentuje artefakty odkryte w okolicznych jaskiniach, datowane nawet na okres neolitu. Muzeum to stanowi fascynujące świadectwo długiej historii osadnictwa w tym regionie.
REKLAMA
Vrličko kolo
Jednym z najbardziej charakterystycznych elementów lokalnej kultury jest „Vrličko kolo” lub „Nieme koło” – tradycyjny taniec w kręgu, wpisany na listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO.
„Vrličko kolo” lub „Nieme koło” to cichy taniec w kręgu bez akompaniamentu muzycznego. Jego rytm wyznaczają efektowne uderzenia i skoki tancerzy, będący wyrazem wytrzymałości mieszkańców tego regionu, zwłaszcza mężczyzn. Bardzo ciężkie kostiumy, wykonane są głównie z wełny i ozdobione tradycyjnymi motywami. Uważa się że taka forma tańca mogła być wyrazem protestu wobec okupujących kraj najeźdźców, którzy zabraniali ludziom wykonywania regionalnej muzyki do tańca.
