Prezentujemy trzeci, a właściwie drugi odcinek serii #CROBIZ, który rozpoczęliśmy wspólnie z dyrektorem firmy Euro Grant Konzalting, Natalią Zielińską wpisem CROBIZ, czyli biznes po Chorwacku. Tym razem, Natalia opowie nam o rejestrowaniu działalności gospodarczej w Chorwacji, a także podpowie na co zwrócić szczególną uwagę. Zapraszamy!
Tematem kolejnego wpisu miało być 5 pierwszych przeszkód, na które musimy być przygotowani w momencie, gdy podejmujemy decyzje o otwarciu firmy w Chorwacji. Jednak z uwagi na komentarze czytelników poszukujących konkretnych informacji zdecydowałam się kolejny artykuł poświecić tematowi tips and tricks – rejestrowanie działalności gospodarczej, oczywiście nie zapominając o czyhających niebezpieczeństwach. W Chorwacji największym wrogiem przedsiębiorców jest… państwo.
„Tak! Było lepiej, gdy nie istnieli”
Tytułem wstępu, w ostatnich dniach w Chorwacji trwa strajk ogólnokrajowy nauczycieli, domagających się wzrostu płac. W odpowiedzi na strajk, premier Chorwacji podwyższył całemu sektorowi publicznemu współczynnik wynagrodzeń o 6%, na co zareagował sektor prywatny, który ten „współczynnik” notabene finansuje. Wielu cenionych przedsiębiorców domagało się obcięcia podatków i kosztów pracy. Na jednym z portali pojawiło się prowokacyjne zapytanie ankietowe, czy może jednak w Chorwacji należy, zamiast podatków obciąć, (w tłum. srezati, zlikwidować) przedsiębiorców? Na to pytanie 30 procent ankietowanych odpowiedziało… „Tak! Było lepiej, gdy nie istnieli”.
Z tego poziomem niechęcią z różnych stron musicie się pogodzić, rozpoczynając swoją przygodę biznesową w Chorwacji. To jednak nie zniechęca samych Chorwatów – tutejsze mikro przedsiębiorstwa, które stanowią 90% wszystkich firm, odnotowały ponad 13% wzrost zatrudnionych w stosunku do 2017 roku oraz wzrost przychodów o 28,5%! Te dane ukazują ich potencjał gospodarczy. A jak to wygląda na samym początku?
Zakładanie działalności gospodarczej w Chorwacji
Działalność gospodarczą w Chorwacji można założyć na dwa sposoby: Założenie zakładu rzemieślniczego (obrt) lub Założenie spółki handlowej. W obydwu przypadkach należy mieć nazwę firmy, siedzibę firmy i Chorwacki PESEL (OIB), który można sobie wyrobić w urzędzie skarbowym lub online.
1. Założenie zakładu rzemieślniczego (obrt)
Obrt (zakład) wymaga zezwolenia na pobyt oraz zezwolenia na pracę w Chorwacji. Ponadto niektóre zawody są certyfikowane, stąd wymagane jest świadectwo ukończenia szkoły lub kursu zawodowego (mechanik, kierowca, stolarz etc.). Jednak niektóre zawody jak np. doradztwo biznesowe, agencje reklamowe czy usługi informatyczne nie wymagają dodatkowych zezwoleń.
REKLAMA
Ponadto w Chorwacji istnieje tzw. ryczałtowy „obrt“, gdzie podatek dochodowy w przypadku przychodów do 300 000 kun wynosi 5 400 kun rocznie. Dodając do tego, dla przykładu 18% prirez – podatek lokalny – łączna wysokość rocznego podatku wynosi dokładnie 6 372 kun. Podatek płaci się ryczałtowo, w czterech ratach kwartalnych w wysokości 531 kun. Ta forma działalności jest bardzo popularna wśród nowo otwartych firm, a ich wzrost jest głównie spowodowany jednorazowymi dotacjami na otwarcie działalności gospodarczej w Chorwacji, które aktualnie wynoszą do 70 000 kun.
Jednak tak jak te dotacje nie są osiągalne dla obcokrajowców, tak i obrt jest rzadkim rozwiązaniem.
Ponadto, pojawia się zjawisko nadużycia zakładów ryczałtowych przez chorwackich pracodawców, jako zamiennik umowy o pracę. W takim przypadku koszt zatrudnienia zmniejsza się o ponad 30%, z tego też powodu Minister Finansów zapowiedział już wprowadzenie bardziej restrykcyjnych przepisów.
2. Założenie spółki handlowej
2. Spółka handlowa w Chorwacji może mieć kilka form i wszystkie są bardzo podobne do polskich odpowiedników (spółka akcyjna, spółka z o.o., spółka komandytowa itd.)
Aby założyć spółkę, należy po wyborze nazwy i siedziby, oraz wyrobieniu numeru OIB udać się do notariusza w celu uwierzytelnienia dokumentów, później do banku w celu wpłaty kapitału zakładowego, a następnie do Krajowego Rejestru Sądowego.
Po wpisie do KRSu, należy udać się do Centralnego Biura Statystycznego w celu uzyskania potwierdzenia o rodzaju działalności, wykonać pieczątkę, otworzyć konto w banku i zgłosić się do Urzędu Skarbowego.
REKLAMA
Na co warto zwrócić uwagę podczas rejestrowania firmy w Chorwacji
Jak wcześniej wspomniałam, warto skorzystać z usług firmy zewnętrznej, która te wszystkie zadania skoordynuje. W Chorwacji istnieją firmy świadczące usługi prawne i doradcze w momencie zakładania firmy. Co do samych formalności, jeśli jesteście zainteresowani, to mogę indywidualnie podesłać spis dokumentów, jakie należy przygotować.
Żeby jednak pozostałych czytelników nie zanudzać szczegółami, poniżej znajduje się kilka porad, które mogą Wam pomóc w momencie rejestrowania firmy:
Prirez
Prirez to dodatkowy podatek dochodowy, którego odsetek różni się od …miejsca zameldowania. I tak Zagrzeb ma aż 18% podatku, podczas gdy np. niewiele oddalony od Zagrzebia Varaždin ma już tylko 10%, czy mój Ogulin 5%. Decyzje o wysokości podatku lokalnego dokonuje rada miasta/gminy więc często wariacje tego podatku stanowią jedne z głównych zachęt inwestycyjnych.
Niższy prirez to jeden z wielu powodów, dla których warto otworzyć firmę w mniejszej miejscowości. Dla przykładu moja miejscowość, Ogulin jest oddalona godzinę drogi od Zagrzebia, ale ceny i jakość życia w mniejszym mieście są nieporównywalnie lepsze. Dla przykładu sama mam dwie firmy, jedna w Ogulinie, druga w Zagrzebiu. Księgowa w Ogulinie kosztuje czterokrotnie mniej niż w Zagrzebiu. Tak samo różnią się ceny prawników, web deweloperów, informatyków itp. Polecam założenie firm w mniejszej miejscowości, w pobliżu Zagrzebia.
Rezydent podatkowy
W momencie, gdy decydujecie się na przeprowadzkę do Chorwacji polecam, po jakimś czasie wnioskować o zmianę rezydencji podatkowej, w celu uniknięcia potrzeby płacenia podwójnych podatków. Jeżeli posiadacie firmę w Polsce i w Chorwacji może się zdarzyć, że zapłacicie podwójny podatek.
Uproszczona spółka z.o.o. – j.d.o.o.
Od niedawna można założyć spółkę uproszczoną tzw. j.d.o.o. (jednostavno društvo sa ograničenom odgovornošću), której fenomen polega na tym, że minimalny wymagany kapitał zakładowy wynosi 10 kun zamiast dotychczasowych 20 000 kun. Dzięki temu koszty otwarcia oscylują w okolicach 900 kun, w porównaniu do ponad 25 000,00 kun w przypadku spółki z.o.o. Dopóki spółka nie osiągnie kapitału zakładowego w wysokości 20 000 kun, 25% jej przychodu, na koniec roku musi pozostać w rezerwie.
Minusem w zakładaniu tej formy spółki jest jej zła…renoma. Spółki handlowe to spółki kapitału, więc jeżeli rozpoczynacie działalność z 6 złotymi, partnerzy biznesowi czy potencjalni klienci mogą mieć do Was uzasadnione uprzedzenia. Ponadto coraz więcej firm j.d.o.o pod koniec roku znajduje się na chorwackiej „liście wstydu”, czyli liście dłużników podatkowych. Tegorocznym rekordzistą jest firma j.d.o.o, której właścicielem jest, według dostępnych informacji … Igor Przemił Czerkawski, a sama firma ma ponad 100 000 000 kun długu.
Możliwość szybszego i tańszego otwarcia spółek j.d.o.o., jak widać sprzyja różnego rodzaju nadużyciom, co z kolei przekłada się na postrzeganie tego rodzaju firm na chorwackim rynku.
Podsumowując
Podsumowując, jeżeli jesteście osobami fizycznymi i planujecie przeprowadzkę do Chorwacji oraz otwarcie firmy, zdecydowanie polecam spróbować wcześniej uzyskać zezwolenie na pobyt tymczasowy, a następnie otwarcie zakładu (obrt). Obrt jest dobrym rozwiązaniem przede wszystkim ze względu na niskie koszty, ale też i prostsze zasady zakładania i prowadzenia firmy w tej formie.
Z kolei w przypadku gdy reprezentujecie firmę, polecam założenie standardowej spółki z.o.o., przy wsparciu dobrych doradców, którzy ułatwią sam proces założenia, ale też pomogą w zdobyciu pierwszych klientów, oraz w prowadzeniu samej firmy w nowym otoczeniu. O aspektach i kosztach prowadzenia firmy, porozmawiamy w kolejnym wpisie.
REKLAMA
