Stari Grad to najstarsze miasto na wyspie Hvar – starsze nawet, niż stolica wyspy o tej samej nazwie. Jego historia sięga IV w. p.n.e. W 384 r. p.n.e. – roku urodzenia greckiego filozofa Arystotelesa – Grecy z wyspy Paros przybyli na wyspę Hvar i założyli miasto Faros (Pharos/Paros), dające początek dzisiejszemu miastu Stari Grad.
Podczas naszego pierwszego pobytu w Starim Gradzie, warunki atmosferyczne nie rozpieszczały nas zbytnio. Nie dość, że niebo zasnute było warstwą chmur to jeszcze, o mały włos cofająca się do zatoki woda nie utopiła nam auta. W ostatniej chwili udało się nam uciec z miasta, po to by powrócić po zakończonym Festiwalu Lawendy w Velo Grablje i wizycie w Jelsie i mieście Hvar.
Stari Grad wraz z otoczeniem to wybitny przykład krajobrazu kulturowego – starożytne kamienne ściany, murki, budowle i ozdoby oraz geometryczne podziały równiny pozostają niezmienione od ponad dwóch tysięcy lat – dlatego w 2008 roku Równina Stari Grad (Starogradsko polje) na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
W 2017 roku miasto było nominowane do prestiżowej nagrody European Best Destination, rywalizując z takimi miastami jak Gdańsk, Budapeszt, Porto, Milan czy Ateny. Stari Grad zdobył zaszczytne 8 miejsce, potwierdzając tym samym swoją atrakcyjność wśród turystów.
Starogradsko polje na liście UNESCO
Równina znajdująca się w pobliżu miasta Stari Grad na wyspie Hvar to jeden z najdłużej uprawianych rolniczych obszarów na świecie. Założona przez antyczną, grecką kolonię z miasta Paros w IV wieku przed naszą erą, równina zapewnia przeżycie mieszkańcom wyspy od kilkuset lat. Oryginalne winnice i gaje oliwne istniejące na tej żyznej ziemi pozostały nienaruszone aż do dzisiaj.
Granice pomiędzy różnymi obszarami równiny są oddzielone starożytnymi, kamiennymi murami. Jest to dowód na używanie geometrycznych systemów podziału gruntów w starożytnych czasach. Dzisiaj ta piękna i bogata kulturowo okolica jest również rezerwatem przyrody.
REKLAMA
Starogradsko polje dołączyło do listy UNESCO w czerwcu 2008 roku.
Ścieżki piesze i rowerowe
Dzięki swojemu położeniu w głębokiej zatoce w północno – zachodniej części wyspy Hvar, Stari Grad stanowi nie tylko bardzo popularny wśród żeglarzy port, ale także idealne miejsce zarówno dla wielbicieli pieszych wędrówek, jak i miłośników wypraw rowerowych. Rozpoczynająca się w Starim Gradzie i wiodąca przez cały Półwysep Kabal ścieżka rowerowa jest jednym z ulubionych szlaków amatorów dwóch kółek. Rowerem właśnie (albo samochodem, choć może to być trudne dla pojazdów z niskim zawieszeniem…) można dostać się do licznych odludnych albo mało uczęszczanych zatoczek, w których cumują jachty, a kolor wody w Adriatyku jest po prostu zjawiskowy.
Nie obawiajcie się, w takich zatoczkach także trafić można na punkty gastronomiczne, w których napić się można zimnego piwa i zjeść czarne risotto (Crni rižot), czyli ryż z inkaustem kałamarnicy.
Tylko pamiętajcie: do tych najpiękniejszy małych zatoczek może prowadzić polna droga, która wydaje się prowadzić donikąd. Warto dojechać do końca!
Klimatyczny Stari Grad
Stari Grad to plątanina wąskich zacienionych uliczek, w których można szukać ucieczki przed słońcem. Jeśli znuży was hałas i chaos tętniącego życiem miasta Hvar, stolicy wyspy, warto wybrać się tu na jednodniową wycieczkę. Długi nadmorski deptak w kształcie litery U, który ciągnie się wzdłuż całego nabrzeża, pełen jest kafejek, w których można przysiąść i patrzyć na kołyszące się w porcie łodzie. Kiedy wieje jugo (ciepły i wilgotny wiatr wiejący z południa wzdłuż wschodniego wybrzeża Adriatyku), poziom morza podnosi się i woda zalewa miasto.
REKLAMA
Jeśli wolicie zobaczyć Stari Grad z wysoka, najlepiej wybrać się spacerem na wzgórze Glawica (111 m), skąd roztacza się piękny widok na zatokę i miasto. Można stąd też podziwiać zachód słońca.
Stari Grad ma w sobie wszystko, co tak kochacie w chorwackich miasteczkach: kamienne domy i mury, wąskie uliczki z wyślizganym brukiem, z których niespodziewanie wyłaniają się małe placyki czy stare budynki sakralne (Kościół św. Jana, kościół św. Rocha, kościół św. Stefana, kościół św. Mikołaja, kościół św. Łucji, klasztor Dominikanów). Fenomenalny jest plac Škor, otoczony pięknymi kamienicami i przywodzący na myśl antyczną scenę teatralną. Odbywają się tu festiwale kulturalne.
Pałac letni Petara Hektorovića
Koniecznie trzeba zobaczyć Tvrdalj – letnią rezydencję (twierdzę) Petara Hektorovicia, chorwackiego poety i pisarza zbudowaną w 1520 roku. Za masywnymi murami kryją się: piękny staw, gołębnik w wieży nad stawem oraz wspaniałe ogrody. Tvrdalj określany jest czasem mianem chorwackiego Czarnolasu, bo Petar Hektorović (żyjący w latach 1487 – 1572) był tak samo słynnym przedstawicielem Renesansu jak nasz Jan Kochanowski. Hektorović sam zaprojektował i zbudował swoją twierdzę.
Doczesne szczątki artysty znajdują się w Starim Gradzie, w klasztorze dominikańskim (Dominikanski Samostan sv. Petra Mučenika).
Plaże w Starim Gradzie
Jeśli ciągnie was na plaże, macie do dyspozycji: plażę Lanterna – wybetonowaną w kamienistej zatoczce, plażę Maslinica – to piaszczysta zatoczka w pobliżu portu promowego, czy plażę Banj (częściowo żwirowa, częściowo betonowa) a także plaże rozlokowane w malowniczych zatoczkach wokół półwyspu, który tworzy zatokę Stari Grad, np. Paklena, Zavala, Baba i Žukova.
Jak dostać się do Stari Grad
Zarówno do Stari Gradu jak i na całą wyspę dostaniemy się promem ze Splitu (bezpośrednio do Stari Grad) jak i promem z Drvenika na Riwierze Makarskiej (Drvenik – Sućuraj). Ceny oraz rozkład rejsów znajdziecie we wpisie pt. „Promy w Chorwacji – ceny i rozkład rejsów„
