Slavonia, Baranja i Srijem – miejsca, które warto odwiedzić

Nie wiemy od czego zacząć. Tyle emocji towarzyszyło nam podczas pierwszego kontaktu ze Slavonią, a właściwie to ze Slavonią, Baranją i Srijemem. Regiony inne niż pozostałe. Nie szukajcie tam porównań ani z Dalmacją ani z Istrią. Przekleństwem Slavonii jest piękny Adriatyk, który zabiera jej niemalże wszystkich turystów. Czas to zmienić! Ta część Chorwacji zasługuje na poświęcenie jej chociażby kilku dni, nawet jeśli „gonimy” nad Adriatyk. Zostawcie swe serce Slavonii, a Slavonia odda Wam swoje!

Rozpoczynając pisanie tego wpisu, nie sądziliśmy, że okaże się aż tak długi, a wybranych zdjęć będzie ponad 100. A przecież to jest tylko krótkie podsumowanie wyjazdu. Obszerne relacje z wizyt w poszczególnych miejscach będziemy Wam zdawać w późniejszym terminie. Na szczęście udało się zmniejszyć ich liczbę do kilkudziesięciu.

Mamy nadzieję, że po przeczytaniu naszej relacji, również wy zapragniecie odwiedzić ten piękny zakątek Chorwacji.

Slavonia, Baranja i Srijem

Slavonia, historyczna kraina we wschodniej Chorwacji, położona w międzyrzeczu Sawy i Drawy, zajmująca południowy skraj Kotliny Panońskiej. Główne miasta Slavonii to: Osijek, Slavonski Brod, Vukovar oraz Borovo.

Baranja to region położony głównie na terenie Węgier. W Chorwacji, Baranja położona jest pomiędzy rzekami Dunaj i Drawa. Tak jak widać na poniższych mapach, większa część Baranji znajduje się na terenie Slavonii. Główne miasta Baranji to: Beli Manastir, Darda, Bilje oraz Kneževi Vinogradi.

Srijem to region historyczny położony między Dunajem i Sawą, podzielony obecnie między Serbię (część wschodnia, w większości w granicach Prowincji Autonomicznej Wojwodina) i Chorwację (część zachodnia). Główne miejscowości Srijemu to: Vinkovci, Vukovar, Županja, Ilok i Otok.

Slavonia, Baranja i Srijem są niezwykle urodzajnymi regionami rolniczymi, na których uprawia się głównie pszenicę, kukurydzę, winorośl, drzewa owocowe i warzywa. Nas zachwyciły, rozciągające się po horyzont winnice, pola słoneczników oraz niekończące się sady leszczynowe.

Zarówno Slavonia, Baranja jak i Srijem były polem krwawych walk podczas wojny ojczyźnianej (1991-95), co widać niemalże na każdym kroku. Mnogość opuszczonych domów daje do myślenia. Z każdym rokiem, coraz więcej ludzi powraca w te strony, nie mniej jednak, przed północno-wschodnimi ziemiami Chorwacji jeszcze długa droga. Z całego serca życzymy im jak najlepiej!

#VisitSlavonia #ShareSlavonia

Wyjazd do Slavonii, Baranji i Srijemu zorganizowany był przez Chorwacką Wspólnotę Turystyczną, w ramach akcji Insta Meet. Akcja #VisitSlavonia #ShareSlavonia składała się z dwóch, tygodniowych wyjazdów. Pierwszy wyjazd miał miejsce na początku lipca, natomiast drugi odbył się we wrześniu.

Nasz przyjazd był niezwykle dobrze przygotowany przez Chorwacką Wspólnotę Turystyczną. Wszystko było na tip-top, do tego stopnia, że zanim zjawiliśmy się w jakiejś miejscowości, lokalna prasa już o nas pisała. Na przestrzeni dwóch wyjazdów, w chorwackiej prasie pojawiło się blisko 100 wzmianek o akcji #VisitSlavonia #ShareSlavonia. Coś niesamowitego!

W skład 8-osobowej grupy, która odwiedziła Chorwację w lipcu, wchodzili wchodzili: CroLove oraz: Ewa (Polska), Ellie (Londyn), Fanny (Francja), Jessica (Niemcy), Josefin, (Szwecja), Yuya (Japonia), Pim (Holandia), a także Tiara z londyńskiego oddziału wspólnoty. Pieczę nad wszystkim sprawowali Petra i Tomislav z centrali wspólnoty w Zagrzebiu.

W skład 13-osobowej grupy, która odwiedziła te tereny we wrześniu, prócz nas wchodzili: Anita (Polska), Yuya (Japonia), Sophia (Niemcy), Patrick (Niemcy), Sarah (Australia/Chorwacja), Danijela (Chorwacja), Adriana i Luka (Australia/Chorwacja/UK), Claire i Arthur (Francja), a także Rametulla i Shptim (Macedonia). Pieczę nad wszystkim, ponownie sprawowali Petra i Tomislav z centrali wspólnoty w Zagrzebiu.

Osijek

Osijek, piękne miasto położone nad rzeką Drawą, był pierwszym punktem naszej podróży po Slavonii, Baranji i Srijemie. Latem, nad brzegiem Drawy, mieszkańcy Osijeku odpoczywają na plaży Copacabana, skąd mamy widok na panoramę miasta. O Osijeku szerzej piszemy we wpisie pt. „Osijek – największe miasto Slavonii”.

To, co najmocniej utkwiło nam w pamięci to ulica Europejska z robiącymi wrażenie, secesyjnymi budynkami, pamiętającymi czasy panowania austro-węgierskiego oraz Tvrđa. Tvrđa, barokowa starówka, na uboczu od centrum miasta, powstała w miejscu dawnej habsburskiej twierdzy, strzegącej przeprawy przez Drawę.

To właśnie w twierdzy toczy się nocne życie Osijeku. Mieści się tam wiele restauracji, winoteka z wyborem naprawdę dobrych win, a także siedziba miejscowych artystów, których obrazy zrobiły na nas niesamowite wrażenie. Przy głównym placu twierdzy znajduje się budynek uniwersytetu, dawna kwatera główna, który został uwieczniony na banknocie 200 kun.

To właśnie w Osijeku, zetknęliśmy się po raz pierwszy ze slavońską kuchnią, w karczmie Kod Ruže, znajdującej się w twierdzy. Kuchnia tego regionu ma bardzo wiele podobieństw do kuchni polskiej. Na stole znajdziemy więcej papryki w różnej postaci.

O poranku, zanim ruszyliśmy w dalszą drogę, udaliśmy się ponownie na główny plac twierdzy, na targ staroci.

Park przyrody Kopački Rit

Znajdujący się na terenie Baranji, Park przyrody Kopački Rit zajmuje obszar największego w Europie rozlewiska rzecznego, blisko 240 hektarów. Podmokłe tereny rzeki Dunaj stworzyły enklawę dla gatunków fauny i flory, łącznie, ponad 300 gatunków. Park rekomendowany jest do uwzględnienia go na liście światowego dziedzictwa UNESCO. Dla nas, przyzwyczajonych do widoku siedzących na drzewach kawek, gołębi czy wron, największe wrażenie zrobiły drzewa, oblepione wielkimi czaplami oraz bielikami.

Jeśli chcecie osobiście zobaczyć jak orzeł chwyta wielką rybę w swoje szpony, Kopački Rit jest dla Was. Tutaj, takie sceny nie robią już, na pracownikach parku żadnego wrażenia.

Więcej informacji uzyskacie ze strony pp-kopacki-rit.hr

Naszą wizytę w parku opisaliśmy we wpisie pt. „Park przyrody Kopački Rit – europejska Amazonka”

Winiarnia Vina Belje, Kneževi Vinogradi

Z każdego wyjazdu do Chorwacji, przywozimy ze sobą rozlaną do 3-litrowych kartonowych opakowań Graševine od Vina Belje. Jest wielce prawdopodobne, że Wy również zabieracie ten sam suwenir tego producenta do Polski. Vina Belje produkują wino na dużą, jak na chorwackie warunki skalę, stąd jej wszechobecność.

Podczas tej wizyty odwiedziliśmy winnice oraz piwnice Vina Belje w miejscowości Kneževi Vinogradi. Poznaliśmy również jej  właściciela, który opowiedział nam historię tego miejsca.

Więcej o winiarni dowiecie się z osobnego wpisu pod oczywistym tytułem „Winiarnia Vina Belje w Kneževi Vinogradi”

Więcej informacji znajdziecie na stronie shop.belje.hr

Gospodarstwo agroturystyczne Ivica i Marica

Prowadzone przez sympatyczne małżeństwo Nade, Marka i ich syna Luke, gospodarstwo agroturystyczne Ivica i Marica, znajduje się w miejscowości Karanac, nieopodal Osijeku. To tam, wspólnie z Chorwatami oglądaliśmy spotkanie chorwackiej reprezentacji, zakończone wygraną z Rosjanami. Ivica i Marica to świetny punkt wypadowy, z dobrym noclegiem oraz pysznym lokalnym jedzeniem. Na miejscu możecie wypożyczyć rowery, a także przejechać się konno.

Więcej informacji znajdziecie na stronie ivica-marica.com

Etno restoran Baranjska kuća, Karanac

W Karanac, tej samej miejscowości w której znajdował się nasz nocleg Ivica i Marica, mieści się Etno restauracja Baranjska kuća, w której zjecie przepyszne lokalne potrawy. Tak jak już wspominaliśmy, slavońska kuchnia ma bardzo wiele podobieństw do kuchni polskiej. Zapomnijcie o kalmarach, doradzie czy krewetkach. Czas na karpia, suma, grochówkę, rosołek lub pomidorówkę.

Więcej o miejscu dowiecie się ze strony baranjska-kuca.com

Producent kulenu z certyfikatem

Kulen jest najbardziej renomowanym i cenionym wyrobem wędliniarskim w tej części Chorwacji. Kulen, chroniony jest certyfikatem produktu regionalnego UE. Kiełbasę przygotowuje się z najlepszych kawałków mięsa wieprzowego, mielonej papryki, czosnku i soli, którymi wypełnia się jelita. Optymalny czas dojrzewania wynosi około pół roku.
Odwiedziliśmy niewielką firmę, która produkuje nagradzany na wielu imprezach kulen, posiadający certyfikat regionalny.

Winiarnia Josić, Zmajevac

W miejscowości Zmajevac znajdują się niezwykłe piwnice na wino. Wybudowane na wzgórzu budynki, dawniej, podzielone były na zewnętrzną część, mieszkalną oraz część wewnętrzną, zagłębioną we wzgórzu, która pełniła funkcję piwnicy na wino.
W Zmajevcu odwiedziliśmy piwnicę i restaurację uznanego w Europie producenta win Damira Josića.

Osiemnaście lat temu, Damir Josić kupił starą winiarnię z 1935 roku. Odrestaurował ją zachowując tradycyjny wygląd, wyposażając ją w nowoczesne technologie do produkcji wina. Na liście wytwarzanych przez Damira win znajdziecie m.in.: Baranjski šiler, Cabernet Sauvignon, Chardonnay, Cuvée, Graševina, Pinot sivi, Rose czy Sauvignon. Jak podkreślał sam Damir, Baranja słynęła dawniej z bardzo dobrych win czerwonych i właśnie na czerwone odmiany postawił największy nacisk.

Więcej informacji o nagradzanej winiarni Josić znajdziecie na we wpisie pt. „Winiarnia Josić w Zmajevac„

Pomnik bitwy pod Batiną

W wiosce Batina, na wzgórzu, przy samym Dunaju znajduje się pomnik upamiętniający bitwę stoczoną na tych terenach w 1944 roku. Wojska radzieckie wraz z jugosłowiańskimi partyzantami pokonały oddziały sprzymierzonych wojsk niemieckich, chorwackich i węgierskich. Pomnik powstał zaledwie trzy lata bo bitwie. Ze wzgórza rozpościera się widok na Węgry oraz Serbię.

Destylarnia nagradzanej rakiji, Popovac

Uwierzcie nam na słowo, tyle degustacji rakiji, ile mieliśmy przyjemność odbyć podczas tego wyjazdu, nie zdarzyło nam się nigdy. Śmiejemy się, że, w ciągu tych kilku dni staliśmy się ekspertami tego trunku. Próbowaliśmy różnych, lepszych i gorszych. Jednak nic nie równało się rakiji od Milana Šarića z miejscowości Popovac. Brandy Milana zdobywa nagrody w całej Europie.

Tereny na których uprawiane są owoce, służące do wyrobu wina i brandy, znane były już w czasach rzymskich. Świadczy o tym m.in. kawałek tabliczki z IV wieku, wspominająca o odmianie wina uprawianego na Złotym Wzgórzu, z niemieckiego Goldberg. Taka również nazwa pozostała do dzisiaj. Obecnie wytwarzane tutaj brandy Milana znajdziecie pod nazwą „Goldberg” lub „sa Goldberga”, co oznacza „z Goldberga”.

Na miejscu, prócz degustacji, możecie korzystać z 2 pokoji z 4 łóżkami, basenu, a także niewielkiego pola golfowego. Więcej informacji znajdziecie na stronie gaudeamus.hr

Międzynarodowy Festiwal Folkloru w Đakovo

Festiwal Đakovački vezovi odbywa się w Đakovo, co roku w lipcu. Jego głównym celem jest pokazanie folkloru Slawonii, Baranji i Srijemu, a także pozostałych regionów Chorwacji. Festiwalowi towarzyszą różne wydarzenia, m.in. wystawy haftów, pokazy jeździeckie, pokaz koni lipicańskich i weselnych bryczek, konkursy na najlepsze wino oraz imprezy kulturalne.

Główna część festiwalu trwa 3 dni. Nam udało się załapać na widowiskową paradę regionalnych ośrodków kultury w ludowych strojach, która miała miejsce na placu Strossmayera, przed Katedrą św. Piotra. Parada wydawała się nie mieć końca, tak samo jak różnorodność strojów, od skromnych po bogato zdobione. Wyruszając w drogę nad Adriatyk, na początku lipca, zaplanujcie jeden dzień na festiwal, bo naprawdę warto. To również niezwykła atrakcja dla najmłodszych.

Więcej informacji o festiwalu znajdziecie we wpisie p.t. „Festiwal Đakovački Vezovi w Đakovo”

Vinkovci – najstarsze miasto w Europie

Vinkovci to największe miasto w południowo-wschodniej Slawonii, nad rzeką Bosut, między Dunajem i Savą. Tereny te są nieprzerwanie zamieszkałe od 8000 lat, co jest rzadkością jeśli chodzi o Europę i powoduje, że Vinkovci uważane jest za najstarsze miasto w Europie. To właśnie w Vinkovci, kilkadziesiąt lat temu, archeolodzy natrafili na niepozorne naczynie sprzed 4500 lat, na którym ornamenty są zapisem najstarszego kalendarza, jakim posługiwali się ludzie w Europie.

Więcej o Vinkovci dowiecie się z oddzielnego wpisu pt. „Vinkovci – najstarsze miasto w Europie”

Więcej informacji znajdziecie na stronie visitvinkovci.com

My mieliśmy bardzo nietypowe zadanie – pod okiem szefa kuchni w jednym z hoteli, musieliśmy ulepić wykopane w Vinovci naczynie (Orion Vučedolski) ze słodkiej masy (na poniższym zdjęciu – Wojtka dzieło, jeszcze nie ukończone).

Las dębowy, Kunjevci

Kilka kilometrów na południe od Vinkovci, w miejscowości Kunjevci, znajduje się, znany na cały świat las dębowy typu hodowlanego. Jego powierzchnia przekracza 1300 hektarów, a cały teren jest ogrodzony. Las ten jest wykorzystywany przez łowczych pod hodowlę danieli i muflonów. Poruszając się elektrycznymi Melexami (tak, tymi z Mielca), przed nami co chwilę przebiegały sarny i dziki. Na terenie lasu znajduje się dom myśliwski, który oferuje noclegi oraz posiada restaurację serwującą lokalne potrawy i wina.

Rzeka Bosut

Z miejscowości Nijemci, udaliśmy się rowerami nad rzekę Bosut, której tereny, po stronie chorwackiej, objęte są programem Natura 2000. Po stronie serbskiej, Bosut łączy się z rzeką Sawą. Niewielkim statkiem udaliśmy się w górę rzeki by poczuć się jak ornitolog w raju. Tereny rzeki są ostoją dla takich ptaków jak czaple, bieliki, myszołowy, pustułki, zimorodki, łabędzie, kaczki, bociany czy kuropatwy. W pewnym momencie wyłączono silnik i nastała cisza. Słychać było tylko naturę, szum drzew, ptactwo, atakujące narybek szczupaki. Coś niesamowitego!

Klub jeździecki Eohippus

3,5 kilometra do Vinkovci znajduje się klub jeździecki „Eohippus”. W gospodarstwie znajduje się 6 koni, które są specjalnie przygotowane do pracy z dziećmi i dorosłymi oraz osobami niepełnosprawnymi.

Vukovar – symbol walki Chorwatów o niepodległość

Najbardziej rozpoznawalnym miejscem walk jest Vukovar. Mieszkańcy Vukovaru przeżyli 87-dniowe oblężenie przez Jugosłowiańską Armię Ludową, przy udziale różnych serbskich sił paramilitarnych, od sierpnia do listopada 1991. Vukovar broniony był przez około 1800 lekko uzbrojonych żołnierzy chorwackiej Gwardii Narodowej (ZNG) i cywilnych ochotników, przeciwko 36 000 żołnierzy JNA i paramilitarnych sił serbskich wyposażonych w ciężkie uzbrojenie i wspieranych przez artylerię.

Podczas bitwy w kierunku miasta wystrzelono około 12 000 pocisków i rakiet dziennie. Vukovar został pierwszym całkowicie zniszczonym dużym miastem w Europie od czasu zakończenia II wojny światowej.

W Vukovarze odwiedziliśmy Zamek Eltz, w którym mieści się Muzeum Miejskie, które prócz obszernych zbiorów i relacji z wojny ojczyźnianej, zgromadziło również wiele zabytków z różnych epok. Następnie udaliśmy się nad Dunaj by podziwiać panoramę Vukovaru z pokładu łodzi.

Więcej o Vukovarze dowiecie się z wpisu „Vukovar – symbol walki Chorwatów o niepodległość”

Z pokładu łodzi, z prawej strony Vukovaru widać miejscowość Borovo. Miasto to słynie z fabryki obuwia. Starsi, na pewno rozpoznają na poniższym zdjęciu obuwie używane przez szatniarki i woźne w podstawówkach.

Muzeum Kultury Vučedolskiej

Powstałe w 2013 roku Muzeum Kultury Vučedolskiej w Vučedolu jest również chorwackim muzeum narodowym. Muzej vučedolske kulture było wielokrotnie nagradzane za sposób prezentacji eksponatów oraz okazjonalnych wystaw. Trasa zwiedzania prowadzi „zygzakiem” ku szczytowi, droga powrotna znajduje się na zewnątrz, schodząc chodnikiem po dachu muzeum.

Muzeum podzielono na 19 tematycznych sal, m.in.: geologiczne stanowisko Vučedol, wcześni Indoeuropejczycy, hodowla zwierząt, rolnictwo, łowiectwo i rybactwo, wieś, dom, odzież i tkactwo, rzemiosło i obuwie, hutnictwo, ceramika, horyzont, kalendarz, groby, tubylcy, religia, vučedolska kultura.

Vučedol jest jednym z najważniejszych stanowisk archeologicznych w Europie. Pierwsze badania archeologiczne na tych terenach prowadzone były już w 1897 roku. Potwierdziły one, że tereny Vučedolu były zasiedlone już 6 000 lat p.n.e. Znaleziska z Vučedolu  i jego okolic potrafią bardzo precyzyjnie zrekonstruować codzienne życie i zwyczaje mieszkających tutaj ludzi. Najbardziej znanym ceramicznym naczyniem jest Vučedolska gołębica, kultowe naczynie w kształcie ptaka, które jest bogato zdobione. Do kultury Vučedolu należy również Orion Vučedolski, który uważany jest za najstarszy kalendarz europejski.

Więcej o muzeum przeczytacie na naszym blogu w osobnym wpisie, p.t. „Muzeum Kultury Vučedolskiej w Vučedolu”

Ilok – najbardziej wysunięte na wschód miasto w Chorwacji

Położony nad Dunajem Ilok jest najbardziej wysuniętym na wschód miastem w Chorwacji. Od północy, wschodu i południa otoczony jest granicą z Serbią. Nie zdziwcie się jeśli jadąc autem zatrzyma Was patrol policji i poprosi o dokumenty. Ilok posiada dolne i górne miasto. W górnej części znajduje się twierdza, a dokładniej to co z niej zostało. Oglądając mury obronne twierdzy, od strony Dunaju, można wyobrazić sobie jak potężna była to fortyfikacja w latach jej świetności. Przy murach obronnych rośnie nietypowe jak na naszą szerokość geograficzną drzewo. Jest nim, pochodzący z Chin, Miłorząb dwuklapowy, szerzej znany jako Ginkgo biloba, stosowany w lekach usprawniających pamięć.

Nasz przewodnik, który dowiedział się, że w naszej grupie są osoby z Polski, przez kilkanaście minut opowiadał nam o urodzonym w Iloku, Julije Benešiću. Benešić, w czasach Jugosławii, przetłumaczył wiele polskich dzieł m.in. Mickiewicza, Sienkiewicza czy Żeromskiego. Przetłumaczył również na język polski wiele chorwackich czy serbskich dzieł.

Na zamku, zbudowanym w XV w. przez króla Nikola Illocki, obecnie znajduje się muzeum miejskie z bardzo bogatą ekspozycją, którą musicie zobaczyć. Pośród wielu cennych eksponatów, znajdziecie monetę z lat 1471-1477 na której, po raz pierwszy przedstawiono charakterystyczną dla Chorwatów kratę.

Na terenie twierdzy znajduje się franciszkański kościół św. Kapistrana. Po środku znajdziemy pozostałości po panowaniu na tych terenach Imperium Osmańskiego – hammam oraz grób nieznanej ale na pewno ważnej osoby.

Więcej o Iloku dowiecie się z wpisu na blogu p.t. „Ilok – najbardziej wysunięte na wschód miasto w Chorwacji”.

Przy Dunaju znajdował się nasz hotel, o jakże unikalnej nazwie – „Dunaj”. Restauracja w hotelu ma rekomendację Michelin. Jedliśmy w naszym życiu wiele ryb słodkowodnych, w wielu lokalach. Ryby serwowane w tej restauracji, absolutnie nie miały sobie równych. Dla nas ideał!

Przed wejściem do twierdzy znajdują się Iločki podrumi, słynne na cały świat piwnice z winem. Tej winnicy poświęcimy znacznie więcej miejsca w oddzielnym wpisie. To co na tą chwilę warto wiedzieć, piwnice Iločki podrumi wybudowane były w XV wieku. Najpopularniejsze wina z tej winnicy to Traminac, Graševina, Principovac, Rajnski Rizling, Frankovka, Chardonnay. Najstarsze butelki pochodzą z lat 50-tych XX wieku.

Dla koneserów dobrych win cenną informacją może być fakt, że wina Iločki podrumi dostarczane są do brytyjskiej rodziny królewskiej od dawien dawna. Były serwowane na ślubie Królowej Elżbiety, a także na ślubie księcia Harry’ego i Meghan (ok. 4 tyś Euro za butelkę). Jeśli ktoś z Was jest z rocznika ’83, mamy dobrą informację – to był dobry rok, butelka z tego rocznika kosztuje ok 1,2 tyś Euro.

Więcej informacji znajdziecie na stronie ilocki-podrumi.hr

Po wizycie w Iločki podrumi udaliśmy się do pałacyku Principovac, dawnej letniej siedziby rodziny Odescalchi, gdzie, przy kieliszku miejscowego wina, podziwialiśmy panoramę winnic oraz Iloka.

Więcej o słynnych na cały świat piwnic z winem w Iloku dowiecie się z wpisu na blogu p.t. „Iločki podrumi – wina słynne na cały świat”.

Slavonski Brod

Ostatnim planem naszej podróży po Slavonii i Baranji była wizyta na niekończących się polach słoneczników w pobliży miejscowości Slavonski Brod. Informacja dla fanów piłki nożnej – chorwacki napastnik, Mario Mandžukić urodził się w Slavonskim Brodzie.

Park przyrody Papuk – Jankovac Mountain Park

Kiedy myślimy o Slavonii, przed oczami mamy bezkres równin. Wrześniowy wyjazd zmienił nasze postrzeganie Slavonii, która prócz wspomnianych równin posiada również tereny górzyste, takie „chorwackie Bieszczady”.

Park przyrody Papuk obejmuje 155 km kw., założony został w 1999 r. Jedną z części parku jest park leśny Jankovac, gdzie znajduje się wodospad Jankovački. W pobliżu wodospadu znajduje się schronisko, gdzie znajduje się kilka miejsc noclegowych, a także restauracja z pysznym jedzeniem, przygotowanym z lokalnych produktów. Papuk słynie z ukształtowania geologicznego. Znajdziemy tam wszystkie rodzaje skał od ery paleozoicznej aż do czwartorzędu.

Ze względu na cenne wartości geologiczne, w 2007 roku, Papuk stał się chorwackim członkiem Stowarzyszenia Europejskich Geoparków i Zrzeszenia Geoparków UNESCO. I teraz najlepsze – wstęp kosztuje zaledwie 10 kun.

Więcej zdjęć z parku znajdziecie we wpisie „Park przyrody Papuk – Jankovac Mountain Park„

Więcej informacji znajdziecie na stronie pp-papuk.hr

Dravska priča, Noskovačka Dubrava

Tereny te są prawdziwym rajem dla flory i fauny. Rezerwat biosfery rzek Mura – Drawa – Dunaj najlepiej przemierzać rowerami. Tak też uczyniliśmy. Biegnący tam szlak rowerowy należy do europejskiej sieci szlaków rowerowych EuroVelo. Tym konkretnym szlakiem, czyli EuroVelo 13 dojedziecie do Polski.

Rajd rozpoczęliśmy w centrum informacyjno-edukacyjnym Dravska priča, miejscem niezwykłym i niezwykle wartościowym, szczególnie dla miejscowej młodzieży, która ma okazję dokładnie poznać znajdującą się na terenie rezerwatu faunę i florę, nawet tą widzianą tylko pod mikroskopem!

Więcej o Dravskiej pričy dowiecie się wchodząc na ich fanpejdż na Facebooku.

Heritage Hotel Kurija Janković, Kapela Dvor, Virovitica

Noc spędziliśmy z zabytkowym, XIX-wiecznym hotelu Kurija Janković. Po kolacji mieliśmy przyjemność delektować się pysznościami przygotowanymi przez blogerkę kulinarną Sanją Mijac, znaną jako Domaćica. Rewelacja! Strona hotelu – kurija-jankovic.com

Wiszący most nad rzeką Drawą, Križnica

W miejscowości Križnica znajduje się wiszący most nad rzeką Drawą. Most ma długość około 250 metrów, w bardzo prosty sposób możemy doprowadzić do jego rozkołysania. Niezbyt pewna konstrukcja sprawiła, że wybudowany w 1968 roku most do dnia dzisiejszego nie otrzymał „mostowej homologacji”, co sprawia, że wchodzimy na niego na własną odpowiedzialność.

Gdy most powstawał, łączył Chorwację z Węgrami. Meandrująca Drawa „zabrała” Węgrom kawałek ziemi po drugiej stronie mostu, co spowodowało, że Chorwaci obecnie mają cały most dla siebie.

Więcej zdjęć znajdziecie we wpisie „Wiszący most nad rzeką Drawą„.

Virovitica

Brzydka, deszczowa pogoda spowodowała, że nasza wizyta w miejscowości Virovitica była mocno okrojona. Nie mniej jednak to piękne miasto z długą historią. Virovitica położona jest w pobliżu rzeki Drawy, przy granicy z Węgrami.

Obecnie, w Viroviticy trwają prace przy rekonstrukcji zamku Pejačević z 1800 roku, który, prawdopodobnie za rok zostanie otwarty dla turystów.

Rupnica

W miejscowości Voćin znajdziemy rzadkie jak na tą część Europy zjawisko geologiczne. Rupnica jest pierwszym geologicznym zabytkiem przyrody w Chorwacji. Od 1948 roku jest pod ochroną ze względu na wyjątkowo rzadkie zjawiska morfologiczne skał wulkanicznych. Rupnica znajduje się na terenie parku przyrody Papuk.

Karczma Stari Fenjeri

Karczma Stari Fenjeri w miejscowości Turnić, serwuje wyśmienitą, tradycyjną Slavońską kuchnię. Oczywiście nie mogło zabraknąć pysznego kulenu oraz wszechobecnej rakiji.

Magiczna …toaleta na Camp Duboka (Papuk Nature Park)

Niech Wam się nie wydaje, że Chorwaci nie mają poczucia humoru i dystansu. Odwiedziliśmy kemping Duboka, nie w celach krajobrazowych (a były piękne), a po to by zobaczyć na własne oczy …toaletę! Stojącą po środku niewielkiej polany toaletę, której ściany wykonano z …luster weneckich. Uwierzcie nam na słowo, nie ma lekko.

Jak dojechać do Duboki, dowiecie się z ich strony pp-papuk.hr/kamp-duboka

Winiarnia Kutjevo

Kutjevo jest stolicą wina w kontynentalnej Chorwacji. Miasteczko znajduje się w dolinie w pobliżu miejscowości Požega przez którą płynie rzeczka Kutjevčanka. Bezpośrednio przy kompleksie piwnic jest piękny zamek Kutjevo, połączony przejściem z piwnicami.

Kutjevo to również jeden z największych chorwackich eksporterów wina. Bez większych problemów kupicie je również w Polsce. Winiarnia w Kutjevo może też pochwalić się imponującą kolekcją win zgromadzonych w swoich zabytkowych piwnicach, których historia sięga roku 1232. Są to najstarsze piwnice z winem w Chorwacji. Najpopularniejsze wina, produkowanych w tym regionie to między innymi:  Kutjevacka graševina, Sivi pinot, Bijeli pinot, Traminac, Rajnski rizling.

Więcej o Kutjevie dowiecie się ze strony kutjevo.com

Więcej o winiarni Kutjevo przeczytacie na naszym blogu we wpisie p.t. „Kutjevo – stolica wina w kontynentalnej Chorwacji”.

Požega

Późnym wieczorem dotarliśmy do miejscowości Požega, gdzie udaliśmy się na spacer po centrum miasta. Po krótki spacerze, odwiedziliśmy barokową katedrę św. Teresy z Ávili, a następnie udaliśmy się do muzeum przykatedralnego, które posiada bogate zbiory sztuki sakralnej.

Na kolację udaliśmy się do tradycyjnej karczmy Zlatni Lug do której, na próbowanie pierwszego wina, co roku przyjeżdżają chorwaccy oficjele m.in. aktualna pani prezydent czy premier chorwackiego rządu. Na dowód, na ścianie jednego z pomieszczeń znajdują się kielichy z których dany oficjel spożywał pierwsze wino.

Rancho Čondić, Pleternica

Na terenie 22-hektarowego Rancha Čondić znajduje się 15 różnych gatunków zwierząt. Rancho oferuje trasy rowerowe dookoła trzech jezior znajdujących się na jego terenie. Podczas roku szkolnego ranczo odwiedzają wycieczki szkolne dla których organizowane są różne warsztaty. Z miejscem tym wiąże się bardzo ciekawa historia powstania nazwy jednej z najbardziej rozpoznawalnych marek czekolady – czekolady Milka.

Winiarnia i gospodarstwo Opođe

Gospodarstwo agroturystyczne Opođe, znajdujące się w miejscowości Cernik, jest oazą spokoju. Z pokojów, znajdujących się w górnej części budynku rozpościera się piękna panorama na okoliczne wzgórza oraz położone na nich lasy i winnice. Nie zabrakło tutaj również 25-metrowego basenu. W gospodarstwie znajdują się między innymi konie lipicańskie oraz psy rasy Tornjak, autochtoniczne chorwackie psy pasterskie.

Opođe oferuje lokalne potrawy oraz alkohole i soki. Jak w wielu innych, odwiedzonych przez nas piwnic z winem, tak i w piwnicy Opođe znajdziecie wino z 1983 roku – jednego z lepszych zbiorów w ostatnich latach.

Więcej informacji znajdziecie na stronie stanal.hr

Eco-etno wioska, Stara Kapela

Etno-wioska w miejscowości Stara Kapela jest miejscem niezwykłym, wehikułem czasu, osadzonym w bajkowej scenerii. Obecnie pełni rolę muzeum etnograficznego, zamieszkałego przez kilkanaście starszych osób, które zajmują się utrzymaniem wioski w odpowiednim stanie. Bardzo lubimy odwiedzać skanseny takie jak ten. To prawdziwa lekcja historii, jak i w jakich warunkach żyli ludzie zamieszkujący te tereny, z jakich narzędzi korzystali i jak spędzali wolny czas. Jeżeli ktoś z Was zapragnie zatrzymać się tam na dłużej, jest taka możliwość. Do Waszej dyspozycji jest kilka pokojów, oczywiście w zabytkowym budynku z XVIII wieku.

Więcej o wiosce dowiecie się z wpisu pt. „Eko-etno wioska w Starej Kapeli, Slavonia – niezwykły wehikuł czasu”

Twierdza Brod, Slavonski Brod

Znajdująca się w pobliżu rzeki Sawy, Twierdza Brod z XVIII wieku jest jedną z największych twierdz w Chorwacji. Twierdza ta była jednym z najważniejszych strategicznych i komunikacyjnych miejsc, które kontrolowało przejście graniczne z Turcją i łączyło główne szlaki komunikacyjne, w okresie między 1715 i 1780 rokiem. Wraz z umocnionymi barokowymi miastami Osijekiem i Starą Gradišką, Twierdza Brod należała do systemu obronnego na granicy z Cesarstwem Osmańskim. W twierdzy stacjonować mogło nawet 4000 żołnierzy.

Na placu, po środku twierdzy, odbywają się różnego rodzaju imprezy i wydarzenia kulturalne.

Rancho Ramarin, Slavonski brod

Rancho Ramarin oferuje m.in. jazdę konną, pyszne lokalne jedzenie oraz wino, a także …staw w kształcie konia. Dla mnie najcenniejsza była możliwość poznania pięknego i spokojnego konia Siriusa, którego, prawdopodobnie mieliście okazję widzieć w sieci. Sirius jest gwiazdą, zagrała u boku Mario Mandžukića w spocie reklamującym Chorwację w 2018 roku (spot dostępny tutaj).

Więcej o Ramarin dowiecie się odwiedzając stronę ranc-ramarin.hr

Kuća dida Tunje, Oprisavci

Kuća dida Tunje w miejscowości Oprisavci oferuje pyszne slawońskie tradycyjne jedzenie. Pierwsza klasa! Tym razem jednak, naszą uwagę przykuł znajdujący się na terenie zajazdu koń, który pięknie pozował nam do zdjęć.

Stadnina i szkoła jeździecka w Đakovo

Stadnina koni w Đakovo została założona w 1506 r. Jest jedną z najstarszych stadnin w Europie. Konie rasy Lipizzaner były hodowane w Stadninie Koni od początku XIX wieku.

Dzisiaj, jako Państwowa Stadnina Koni, posiada dwie lokalizacje do hodowli koni i selekcji koni. Na początku odwiedziliśmy oddaloną o kilka kilometrów do Đakovo, miejscowość Ivandvor, gdzie hodowane konie mają do swojej dyspozycji kilkadziesiąt hektarów. Jak wygląda ich radość przy wybiegu, możecie zobaczyć na poniższym filmiku.

Druga lokalizacja znajduje się w sercu Đakovo. Prócz stajni znajdziemy tam m.in. halę do ujeżdżania koni.

Więcej informacji uzyskacie ze strony ergela-djakovo.hr

Katedra św. Piotra w Đakovo

Katedra św. Piotra w Đakovo powstała na polecenie biskupa Josipa Juraja Strossmayera w 1866 roku. Do wybudowanej z czerwonej cegły katedry prowadzi 15 stopni. Pierwsze trzy poświęcone są Ojcu, Synowi i Duchowi Świętemu, natomiast pozostałe 12 poświęcone są dwunastu apostołom. Już z daleka można dostrzec katedrę, między innymi dzięki wysokim na 84 metry, dwóm dzwonnicom. Wnętrze katedry zdobią przepiękne malowidła oraz freski o których napiszemy więcej w odrębnym wpisie.

Specjalnością biskupstwa Đakova są również wina. Niewielka piwnica znajduje się również pod katedrą. Od nazwiska jednego z biskupów, Antuna Mandića, pochodzi nazwa jednego z lepszych slawońskich win – Mandičevac.

Mieliśmy możliwość odwiedzenia niektórych pomieszczeń pałacu biskupiego, mi.n. tego w którym przyjmowano Jana Pawła II podczas jego wizyty w Đakovo.

Jezioro Borovik

W pobliżu Đakovo leży jezioro Borovik. Tereny te są pozostałością po Morzu Panońskim. Jezioro Borovik jest jednym z bardziej atrakcyjnych miejsc do połowu karpi.  Odbywają się tutaj jedne z bardziej rozpoznawalnych w Europie zawodów wędkarskich. Przy jeziorze znajduje się kemping Borovik serwujący lokalne potrawy, na czele z pysznymi karpiami.

W pobliżu jeziora przebiega wiele szlaków rowerowych.

Gospodarstwo wiejskie Snašini kućari

W miejscowości Gradište, nieopodal miasta Županja znajduje się ponad 100-letni Etno Dom Snašini Kućari – jedno z lepiej zachowanych gospodarstw wiejskich w Slavonii.  Kształt budynku jest bardzo charakterystyczny dla tych stron. Niestety tradycja budowania w ten sposób, zanikła pół wieku temu. Po gospodarstwie oprowadziła nas gospodyni Marica Jovanovac, która z dumą przekazywała nam wiedzę o tym jak dawniej wyglądało życie w slavońskiej wiosce.

Gospodarstwu poświęciliśmy więcej uwagi w osobnym wpisie. Znajdziecie tam również więcej zdjęć. Gospodarstwo wiejskie Snašini kućari.

W mieszkaniu znajdziemy oryginalne meble, odzież oraz wyposażenie domu sprzed ponad 150 lat.

Jeśli ktoś z Was zapragnie spędzić dłuższy czas w tych okolicach Snašini Kućari do dyspozycji oddaje pokoje, które znajdziecie tutaj.

Snašini kućari

Muzeum regionalne Stjepana Grubera, Županja

Zlokalizowane w Županji muzeum regionalne Stjepana Grubera posiada wiele cennych eksponatów z różnych epok. Znajdziemy tam kolekcje eksponatów prehistorycznych, historii starożytnej i średniowiecznej. Niewielkie muzeum posiada również bogate zbiory lokalnych archiwów, numizmatów, sztuki, a także etnologiczne.

Więcej informacji o muzeum znajdziecie na stronie zavicajnimuzejstjepangruber-zupanja.hr

Županja i posąg pierwszej piłki w Chorwacji

W dniu, w którym przybyliśmy do Županji, miejscowy dom kultury przygotowywał się do festiwalu Vinkovačke jeseni w pobliskim Vinkovci. Wyobraźcie sobie, że specjalnie z okazji naszego przyjazdu, mieszkańcy Županji postanowili nas przywitać w strojach ludowych, a także rozstawić stragany z tradycyjnymi wyrobami. Niesamowici ludzie!

Celem naszej wizyty w Županji był posąg piłki nożnej. Angielscy przemysłowcy, którzy przybyli w te tereny pod koniec XIX wieku nauczyli miejscowych gry w piłkę nożną. Sto lat później, w 1979 roku, w jednym z domów w Županji odnaleziono skórzaną piłkę. Pierwszy pomnik poświęcony pierwszej piłce w historii Chorwacji powstał w 1980 roku z okazji 100-lecia, jednak, podczas wojny, jego część została zniszczona. Widniejący na poniższym zdjęciu pomnik powstał w grudniu 2015.

Muzeum leśnictwa w Bošnjaci

W niewielkim budynku w miejscowości Bošnjaci mieści się muzeum leśnictwa. Znajdziemy w nim zabytkowe narzędzia pracy drwali, a także leśników. W zbiorach muzeum znajduje się również imponujący zbiór nasion i suszonych eksponatów roślin występujących na tych terenach.

Vinkovačke jeseni, Vinkovci

Festiwal folkloru „Vinkovačke jeseni” w Vinkovci to największa tego typu impreza w regionie, którą z pewnością warto odwiedzić kiedy będziecie w tej okolicy na początku września. W tym (2018) roku wystartowała już 53. edycja festiwalu. Impreza trwa kilka dni. Podczas festiwalu prezentowane są stroje ludowe z różnych regionów, można zjeść tradycyjne potrawy, a także zakupić wytwarzane na tych terenach produkty.

Więcej o festiwalu dowiecie się ze strony vinkovackejeseni.hr

Więcej o festiwalu dowiecie się z naszej obszernej relacji na blogu, we wpisie p.t. „Festiwal Vinkovačke Jeseni w Vinkovci”.

To tylko ułamek Slavonii, Baranji i Srijemu

Tak, to prawda! Opisane powyżej miejsca są zaledwie ułamkiem piękna jakie oferują nam Slavonia, Baranja i Srijem. Jesteśmy pewni, że nie była to nasza ostatnia wizyta w tych stronach. Gdybyśmy mieli wybierać termin, prawdopodobnie będzie to okres jesienny, czas winobrania, a także eksplozja kolorów przyrody!

Mamy wielką nadzieję, że udało nam się przekonać Was do wizyty w stronach. Slavonia, Baranja i Srijem zasługują na Waszą wizytę.